Η νωθρή ψευτοκουλτούρα των ατελείωτων χασμουρητών μάς ζητά υπακοή...

Παρακολούθησα τη χθεσινή εκπομπή τού Στ. Θεοδωράκη, κατά την οποία γι' άλλη μια φορά άκουγες τους συνομιλητές τού δημοσιογράφου αλλά έβλεπες μόνο τη δική του φάτσα. Δεν θέλω να σταθώ, πάντως, τώρα στο ναρκισσισμό μιας τηλεπερσόνας όσο σε αυτά που ειπώθηκαν από τα χείλη πνευματικών ανθρώπων όπως ο Στ. Ράμφος κι ο Θαν. Βαλτινός. Δεν έχω μελετήσει το σύνολο του έργου τους για να μπορώ να εκφράζω άποψη για τη διανοητική τους επάρκεια ούτε γνωρίζω τον προσωπικό τους βίο για να δικαιούμαι να μιλώ για την ηθική τους ακεραιότητα. Μπορώ, όμως, να σας μεταφέρω τί αισθάνθηκα ακούγοντάς τους να μιλούν: μια βαθιά απογοήτευση για το ότι η "ιντελιγκέντσια" αυτής της χώρας, καλοζωισμένη όπως είναι, απορρίπτει σωρηδόν ιερές έννοιες όπως η επανάσταση και η βία για την κατάλυση της ανελευθερίας, επιμένει στο αυτομαστίγωμα του λαού, στο κλίμα τού "μαζί τα φάγαμε", κι αθωώνει στην ουσία την εγχώρια και διεθνή ελίτ...

Προλαβαίνω τις ενστάσεις σας κι απαντώ πως από την όποια πνευματική ηγεσία δεν επιθυμώ τσιρίδες, φωνασκίες, κορώνες, λαϊκίστικες κραυγές και ρητορικά καλέσματα σε εξέγερση. Αν θέλετε, μολονότι συμφωνώ μαζί του, δεν περιμένω από τους φιλοσόφους, τους λογοτέχνες, τους εικαστικούς, τους μουσικούς, τους καλλιτέχνες να γεμίζουν τους δρόμους, όπως τους καλούσε ο Σαρτρ. Ας κάθονται στα άνετα σπίτια τους κι ας σχεδιάζουν από εκεί ένα δικαιότερο κόσμο. Από την άλλη, όμως, απαιτώ να μη λειτουργούν σαν τα ηρεμιστικά χάπια τού συστήματος, για να μη γράψω κάτι χειρότερο και παραλληλίσω τα λόγια τους με αποχαυνωτικές, ναρκωτικές ουσίες. Ναι, ο λαός δεν είναι άγιος, δεν θα πάει σύσσωμη η εργατική τάξη στον "παράδεισο", δεν είναι όλοι οι πλούσιοι διεφθαρμένοι. Κάθε άνθρωπος διαθέτει την ατομική του ευθύνη για ό,τι κακό συμβαίνει γύρω του. Από τους πνευματικούς ανθρώπους, ωστόσο, περιμένω κάτι βαθύτερο από την επίκριση του φαινομένου, αναμένω τον εντοπισμό τής ρίζας τής σήψης και το ξερίζωμά της είτε από τους ίδιους είτε από τους γενναιότερους ανάμεσα στους πολίτες, κατόπιν υποδείξεών τους. Δεν ακουσα, για παράδειγμα, χθες ούτε μια φορά τον Στ.Ράμφο ή τον Θαν. Βαλτινό να μου εξηγούν αν το προλεταριάτο είναι λούμπεν γιατί πάσχει το DNA του ή γιατί κάποιοι φροντίζουν κοινωνικές δομές όπως το σχολείο, τα κόμματα, ο στρατός, η εκκλησία ή τα μέσα ενημέρωσης να δημιουργούν υπηκόους-πελάτες κι όχι πολίτες...

Το ξέρω, ωστόσο, ότι ζητώ πολλά από ανθρώπους στην καθημερινότητα των οποίων περιλαμβάνεται ο συναγελασμός με την εξουσία, η οικονομική εξάρτησή τους από αυτή και, κυρίως, η πεποίθησή τους ότι η ματαιοδοξία τους (η ίδια ματαιοδοξία που οδηγεί τον "πρωταγωνιστή" δημοσιογράφο να απαιτεί συνεχή κοντινά πλάνα στη "μουτσούνα" του) καλύπτεται μόνο αν δώσουν γη και ύδωρ στους εθνικούς μας νταβατζήδες. Αντιγράφω και υπογράφω και με τα δυο μου χέρια από το "Φαντομά" τού Τζο Νέσμπο: "Ο πραγματικός κόσμος καθοδηγείται από δύο είδη ανθρώπων: από αυτούς που θέλουν δύναμη κι αυτούς που θέλουν χρήματα. Οι πρώτοι θέλουν ανδριάντες, οι δεύτεροι ευχαρίστηση. Και το νόμισμα που χρησιμοποιούν στις μεταξύ τους συναλλαγές λέγεται διαφθορά". Ποιός ξέρει, ενδεχομένως στο μέλλον το σύστημα να χτίσει ανδριάντες για τους Ράμφους και τους Βαλτινούς αυτής της χώρας, δίκην ανταμοιβής γιατί το υποστήριξαν στις δύσκολες στιγμές του, ψηλότερους από αυτούς που δε χάρισε ποτέ σε ένα Νίκο Καζαντζάκη ή σε ένα Μάνο Χατζιδάκι. Μόνο που σε 500 χρόνια από τώρα, όταν τους Ράμφους και τους Βαλτινούς θα τους έχουν λησμονήσει ακόμα και οι βιολογικοί τους απόγονοι, οι έλληνες κι όχι μόνο θα εξακολουθούν να συγκλονίζονται διαβάζοντας τον "Τελευταίο Πειρασμό" κι ακούγοντας το "Χαμόγελο της Τζοκόντα". Η αιωνιότητα είναι, άλλωστε, η καλύτερη εκδίκηση που μπορεί να πάρει η μεγαλοφυΐα από τη μετριότητα, το ανήσυχο, επαναστατικό πνεύμα από τη νωθρή ψευτοκουλτούρα των ατελείωτων χασμουρητών...