Το Brexit λέει πολλά και για το Grexit...

Τι θα είχε συμβεί αν ο Αλ. Τσίπρας τον Ιούλιο του 2015 δεν συμβιβαζόταν με τους Ευρωπαίους; Θα μας είχαν πετάξει πράγματι έξω από την Ευρωζώνη, έστω και με το μανδύα τού προσωρινού που θα αποκτούσε σχεδόν αναπόφευκτα τα χαρακτηριστικά μονιμότητας; Κι αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, η βοήθεια που θα μας πρόσφεραν θα ήταν αρκετή για να αποφευχθεί μια πρωτοφανής, ακόμα και για τα μνημονιακά χρόνια, ανθρωπιστική καταστροφή; Εν τέλει, θα ήμασταν καλύτερα σήμερα αν ο πρωθυπουργός δεν χρησιμοποιούσε με διασταλτική ερμηνεία το "όχι" τού ελληνικού λαού στο δημοψήφισμα και είχε επιμείνει στη σκληρή γραμμή που είχε ακολουθήσει τους έξι προηγούμενους μήνες;...

Ευθείες απαντήσεις, βεβαίως, σε αυτές τις ερωτήσεις δεν πρόκειται να λάβουμε ποτέ, παρά μόνο αν οι επιστήμονες βρουν έναν τρόπο να επιστρέφουμε στο παρελθόν και να εφαρμόζουμε διαφορετικά εναλλακτικά σενάρια σε συγκεκριμένες καταστάσεις. Γι' αυτό κι ο Αλ. Τσίπρας μπορεί ανεμπόδιστα να ισχυρίζεται και τώρα πως έκανε τη σωστή επιλογή σώζοντας τη χώρα και οι επικριτές του να τον κατηγορούν για προδοσία και υποταγή. Το Brexit, όμως, έρχεται (;) σήμερα προκειμένου να μας κάνει να αναρωτηθούμε ακόμα εντονότερα αν σε ένα παγκοσμιοποιημένο οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον η εθνική μοναξιά συνιστά την καλύτερη επιλογή για τα συμφέροντα ενός λαού λιγότερο από δέκα εκατομμυρίων ψυχών...

Η Μεγάλη Βρετανία, ακόμα και στη σημερινή της παρακμή σε σύγκριση με το αυτοκρατορικό της παρελθόν, είναι μια χώρα ισχυρότερη από την Ελλάδα σχεδόν σε όλους τους τομείς. Δεν είναι καν μέλος τής Ευρωζώνης, η οποία υπέφερε από την κρίση τής τελευταίας δεκαετίας.

Κι όμως, η έξοδός της από την ΕΕ εξακολουθεί να διχάζει τον πληθυσμό της και να φοβίζει ακόμα κι αυτούς που την ψήφισαν. Αν υποθέσουμε πως το Brexit προχωρήσει, το πόσο γρήγορα και με ποιους όρους θα προσαρμοστεί το Ηνωμένο Βασίλειο στη νέα εποχή θα μπορούσε να αποτελέσει μια τρόπον τινά απάντηση και στο τι θα είχε συμβεί και σε εμάς αν επιλέγαμε να τινάξουμε στον αέρα μια προσπάθεια δεκαετιών να προσαρμοστούμε στο ευρωπαϊκό κεκτημένο. Εκτίμησή μου, πάντως, παραμένει πως οι Βρετανοί, έστω με φλεγματική στωικότητα, πολύ σύντομα θα λένε "I'm sorry, so sorry"...