Τέταρτο μνημόνιο δεν θα υπάρξει, είτε για καλό είτε για κακό...

Οι επενδύσεις δεν θα έρρεαν από αύριο στη χώρα ακόμα κι αν ο Αλέξης Τσίπρας μιλούσε καλύτερα αγγλικά με τον Μπ. Κλίντον ή αν είχε πάει πιο προετοιμασμένος στη Νέα Υόρκη. Δεν εννοώ πως ο πρωθυπουργός δεν χρειάζεται να παρακολουθήσει εντατικά μαθήματα προκειμένου να μπορεί να χρησιμοποιεί περισσότερες από 100 λέξεις στην αγγλική γλώσσα ή πως "δεν πειράζει, βρε αδερφέ αν οι διπλωματικές μας αποστολές οργανώνονται στο πόδι". Από την άλλη, ωστόσο, αν τα άπταιστα αγγλικά ήταν το πρόκριμα για να πειστούν ξένοι επενδυτές να ρίξουν τα λεφτουδάκια τους στη χώρα μας, τότε η Ελλάδα θα είχε γίνει επενδυτικός παράδεισος την εποχή τού ρεζίλη των Παπανδρέου ή ακόμα και του Γιάνη Βαρουφάκη. Αφήστε που ό,τι χάνει σε αγγλικά η κυβέρνηση λόγω Τσίπρα το κερδίζει χάρη στην οξφορδιανή προφορά τού Ευκλείδη Τσακαλώτου. Οι επενδύσεις, όμως, δεν προσελκύονται ούτε από τα πτυχία σε ξένες γλώσσες ούτε από την επίκληση του συναισθηματικού παράγοντα, κατά βάση προς τους ελληνοαμερικανούς. Δεν προσελκύονται ούτε ακόμα κι από τη μείωση της φορολογίας αν πρώτα δεν μετατρέψουμε το χέρσο έδαφος σε γόνιμο...

Προφανώς και η Ελλάδα διαθέτει δυνατότητες σε πολλούς τομείς: στην πρωτογενή παραγωγή, στην ενέργεια, στις υποδομές, στον τουρισμό, στη ναυτιλία και σε πολλούς άλλους. Για να τις αξιοποιήσει, εξάλλου, δεν υπάρχει κανένας λόγος να προσομοιάσουν οι εργασιακές σχέσεις στη χώρα με αυτές του Μπαγκλαντές ή να ξεπουληθεί η δημόσια περιουσία μπιρ παρά, όπως πήγε να συμβεί με τα περιφερειακά αεροδρόμια και, μάλιστα, με επαχθείς όρους για το ελληνικό Δημόσιο. Δεν έχει κανένα νόημα, δηλαδή, οι μικρομεσαίοι να αισθάνονται ευτυχισμένοι μόνο και μόνο γιατί θα έχουν μια δουλίτσα που δεν θα τους επιτρέπει να ζουν με αξιοπρέπεια σε ένα κράτος στο οποίο ελάχιστα πράγματα θα έχουν μείνει δημόσια...

Αντιθέτως, η κυβέρνηση οφείλει να κατανοήσει πως χτύπημα της διαπλοκής και της διαφθοράς δεν σημαίνει, "απλώς", να κλείσει στη φυλακή πέντε έξι ολιγάρχες, αλλά να στήσει ταυτοχρόνως ένα μηχανισμό προώθησης επενδύσεων, ανάθεσης έργων, ενίσχυσης της έρευνας και της καινοτομίας ο οποίος θα στηρίζεται στην αξιοκρατία, στην εξάλειψη της γραφειοκρατίας και στην παροχή κινήτρων τα οποία ωστόσο δεν θα επιβαρύνουν φορολογικώς, από την άλλη, τα συνήθη υποζύγια. Τα Κοινοτικά προγράμματα είναι μια πολύ χαρακτηριστική περίπτωση: αντί το 75% των χρημάτων να καταλήγει στους μεσάζοντες για ανούσιες, μάλιστα, δράσεις πρέπει να κατευθυνθούν στους πραγματικούς δικαιούχους, οι οποίοι δεν είναι δυνατό να είναι μόνο οι νέοι άνεργοι αλλά να απευθύνονται και σε μεγαλύτερης ηλικίας άτομα ή και σε υποαπασχολούμενους, και, βεβαίως, να διανέμονται με όρους ισότητας και διαφάνειας...

Οπως κι αν έχει, δεν θα μας σώσει η "θεία από το Σικάγο", όπως δεν μας έσωσαν οι "γερμανοί που είναι φίλοι μας" ή το "Μόσκοβο". Στα χέρια μας κρατάμε τη σωτηρία μας και είτε θα την αφήσουμε να μας γλιστρήσει ξανά ή θα την πιάσουμε από τα μαλλιά και θα μετατρέψουμε επιτέλους την κρίση σε πρόκληση αναγέννησης, όχι μόνο της οικονομίας αλλά ευρύτερα του κοινωνικού μας ιστού. Αυτή είναι, άλλωστε, η ύστατη ευκαιρία μας εντός ευρώ. Αν την τελευταία φορά, στη Σύνοδο του Ιουλίου, βρεθήκαμε με το ένα πόδι έξω από την Ευρωζώνη, την επόμενη, αν δεν πείσουμε πως προχωρούμε και υλοποιούμε μεταρρυθμίσεις τις οποίες κανένας ξένος δεν θα χρειαζόταν να μας τις επιβάλει αν τις είχαμε κάνει μόνοι μας, η Ελλάδα θα αναγκαστεί να τα βγάλει πέρα με ένα υποτιμημένο εθνικό νόμισμα, αποκλεισμένη από τις αγορές και δίχως κανένα δίχτυ ασφαλείας...

Μόνο, εξάλλου, αν εφαρμόσουμε το μνημόνιο σε όλο του το "μεγαλείο" θα γίνουν κατανοητές από το σύνολο της παγκόσμιας κοινότητας οι εύλογες αντιδράσεις τού ελληνικού λαού σε πολλές από τις ρυθμίσεις του. Τέταρτο μνημόνιο, τουλάχιστον όπως τα τρία προηγούμενα, δεν πρόκειται να υπάρξει είτε γιατί θα έχουμε καταφέρει να ξαναβγούμε στις αγορές είτε γιατί θα έχουμε επιστρέψει στη δραχμή. Ο Αλέξης Τσίπρας το έχει αντιληφθεί, γι' αυτό κι ανοίγεται μπροστά του μια τετραετία (όποιο, τέλος πάντων, χρονικό διάστημα μεσολαβεί μέχρι τις επόμενες εκλογές) ώστε να φανερωθεί αν το όνομά του θα συνδεθεί με αυτό ενός Καποδίστρια ή θα αποδειχθεί ο πρωθυπουργός τής δραχμής και της απόλυτης εξαθλίωσης...