"Ολα μοιάζουν αδύνατα μέχρι τη στιγμή που γίνονται"...

Αν ο Νέλσον Μαντέλα δε νικούσε το απαρτχάιντ, αισθάνομαι σα ν' ακούω τί θα έλεγαν αυτοί που δε μπαίνουν καν στον κόπο να προσπαθούν για έναν καλύτερο κόσμο. Θα μιλούσαν για μια ζωή που πήγε χαμένη γιατί δεν κατάλαβε ότι "έτσι είναι η ζωή και πώς να την αλλάξεις". Είναι οι ίδιοι που και σήμερα λοιδορούν όσους αντιστέκονται σε ένα σύστημα το οποίο επιβραβεύει την αδικία και τον κυνισμό και καταπνίγει τη δημοκρατία, την ελευθερία και την ισότητα. Ο Νέλσον Μαντέλα, ωστόσο, και οι χιλιάδες Νέλσον Μαντέλα που υπάρχουν εκεί έξω κι ας μην τους έχει κάνει η Ιστορία τη χάρη να καταγράψει τα ονόματά τους έχουν διαφορετική άποψη: πιστεύουν ότι αυτός ο κόσμος μπορεί να αλλάξει γιατί έχουν διαβάσει γι' αλλαγές και τον έχουν δει και οι ίδιοι με τα μάτια τους να αλλάζει. Μπορεί μια ημέρα να με διαψεύσουν οι επιστήμονες, αλλά στο ανθρώπινο DNA δεν έχει εντοπιστεί ακόμα το γονίδιο της σκλαβιάς. Με αυτό ως δεδομένο έχω κάθε δικαίωμα, επομένως, να εικάζω πως με το στίγμα τής εθελοδουλίας δε γεννιέται κανείς, αλλά τον κάνουν να νιώθει δούλος όσοι του στερούν την εκπαίδευση, την εργασία, τα χρήματα και τον ελεύθερο χρόνο που ταιριάζουν σε κάθε homo sapiens...

Στα χέρια μας είναι να φτάσει η ημέρα που δεν θα χρειαζόμαστε κάποιον να περνά 27 από τα πιο δημιουργικά χρόνια τής ζωής του στη φυλακή για να είμαστε όλοι ελεύθεροι. Να μην έχουμε, δηλαδή, ανάγκη από ήρωες των οποίων το θάρρος και την επιμονή να θαυμάζουμε, αλλά να είμαστε όλοι σαν κι αυτούς, να αγωνιζόμαστε όλοι για μια καλύτερη ποιότητα ζωής, για έναν πλανήτη όπου λιγότερο από το 1% του πληθυσμού δεν θα απορροφά περισσότερο από το 99% του παραγόμενου πλούτου, όπου η καταπίεση δεν θα υφίσταται ως έννοια κι όπου όλοι θα απολαμβάνουν τους καρπούς που θα αντιστοιχούν στο μόχθο τους. Το πιο όμορφο, μάλιστα, είναι πως για να τα πετύχουμε όλα αυτά δεν είναι απαραίτητο να καταφύγουμε στη βία σαν αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Παιδεία, πραγματική παιδεία, αυτό είναι ίσως το μοναδικό εφόδιο που απαιτείται για να λυτρωθούμε από δυνάστες και σωτήρες, επίγειους κι επουράνιους...

Κι αν ακόμα είναι αργά, που δεν είναι, για όσους έχουμε ολοκληρώσει εδώ και καιρό τις ακαδημαϊκές μας σπουδές, έχουμε κι άλλη ευκαιρία να εξιλεωθούμε για τις ενοχές μας: να παραδώσουμε στα παιδιά μας ένα εκπαιδευτικό σύστημα που θα τα μαθαίνει να σκέφτονται ελεύθερα και να αυτοπειθαρχούν κι όχι να παπαγαλίζουν και να στέκονται ζυγισμένα στοιχισμένα μπροστά στη μπότα τού δασκάλου. Δεν έχουμε ανάγκη από στρατιωτάκια αλλά από ανοιχτόμυαλα πλάσματα που θα εντρυφούν στη συλλογικότητα, μέσω για παράδειγμα ομαδικών εργασιών και λοιπών κοινών δραστηριοτήτων, κι όχι στον ατομικισμό και θα τους δίνεται η δυνατότητα να αποκτούν ταξική συνείδηση ώστε μεγαλώνοντας να μη γίνονται φρόνιμοι, συνετοί και φοβισμένοι νοικοκυραίοι αλλά βαθιά καλλιεργημένοι πολίτες, οι οποίοι δεν θα ανέχονται την κοροϊδία των ελίτ, δεν θα βασανίζονται από τύψεις που άλλοι τους καλλιεργούν και θα απαιτούν αυτά που τους ανήκουν...

Ο Νέλσον Μαντέλα είναι ζωντανός, θα είναι κι όταν η ανθρωπότητα δεν θα έχει ανάγκη άλλους Νέλσον Μαντέλα γιατί θα ζούμε σε ένα δίκαιο κόσμο. Ακόμα και τότε, όμως, ο αγώνας του θα αποτελεί παράδειγμα του τί μπορεί να πετύχει η θέληση του ανθρώπου έστω κι αν το κορμί του είναι φυλακισμένο. Ο Νέλσον Μαντέλα θα είναι εκεί για να βγάζει τη γλώσσα σε όλους όσοι έχουν υψώσει τη σημαία τής ηττοπάθειας ως σύμβολο ζωής και περιμένουν πάντοτε από τους άλλους να κάνουν τη διαφορά. Ο "Μαντίμπα" θα βρίσκεται ακόμα εδώ για να αποδεικνύει ότι η επανάσταση είναι μια πολύ βαθύτερη διαδικασία απ' το παίρνω ένα όπλο και θερίζω όποιον βρω μπροστά μου. Απαιτεί, πρωτίστως, πνευματική προεργασία και ψυχική ενδοσκόπηση. Κι αν η παιδεία, η πραγματική παιδεία ως προϋπόθεση της επανάστασης δεν είναι τόσο "σέξι" ορολογία όσο το "αντάρτικο πόλεων" για παράδειγμα ή ο συμβολισμός τής Βαστίλης και των χειμερινών ανακτόρων, διαθέτει ένα πολύ σημαντικότερο πλεονέκτημα: αφήνει στην ανεργία τους καταπιεστές και τους αυτόκλητους μεσσίες, τους μόνους που αξίζουν να μείνουν εσαεί χωρίς δουλειά, και δημιουργεί στέρεα θεμέλια ώστε να μη χρειαζόμαστε στο μέλλον επαναστάσεις για να γκρεμίζουν άλλες σαπισμένες επαναστάσεις...