Οι άκαπνοι θα βλέπουν πάντα τις φωτιές σαν απειλή...

Δεν είναι ντροπή να μην δείχνεις γενναιότητα σε επικίνδυνες καταστάσεις. Το αίσθημα της επιβίωσης διακατέχει όλους τους ζωντανούς οργανισμούς. Ντροπιαστικό είναι, ωστόσο, να μειώνεις τους αγώνες των άλλων, μικρότερους ή μεγαλύτερους, για να φαίνεσαι σπουδαιότερος από όσο πραγματικά είσαι. Κι αυτό έχει συμβεί συχνά στη χώρα μας, τα τελευταία 80 χρόνια ιδίως...

Υπενθυμίζω πως η Εθνική Αντίσταση, η οποία θα έπρεπε να είναι την ίδια στιγμή που έλαβε χώρα η εθνική μας υπερηφάνεια, αναγνωρίστηκε μόλις το 1982. Στο μεσοδιάστημα όσοι τη συναποτέλεσαν, έφαγαν τη ζωή τους στις εξορίες και στις φυλακές, όταν δεν εκτελέστηκαν. 

Ομοίως, η χούντα δεν έπεσε χάρη στο Πολυτεχνείο- λες κι έτσι κι αλλιώς δεν είχαμε την πτώση Παπαδόπουλου λίγες ημέρες μετά-, αλλά εξαιτίας τής τουρκικής εισβολής στην Κύπρο. Σαν τα τυραννικά καθεστώτα να πέφτουν σαν τα τραπουλόχαρτα και να μην χρειάζεται να έχει προηγηθεί αγώνας. Κι όλα αυτά προκειμένου οι άκαπνοι να  μπορούν να δικαιολογούν τις ζωούλες τους...

Το ίδιο ζήσαμε, δίχως βεβαίως να το συγκρίνω άμεσα με το έπος τής Εθνικής Αντίστασης ή με τον αντιδικτατορικό αγώνα, με την αντιμνημονιακή πάλη τού ελληνικού λαού στο όνομα και των υπόλοιπων ευρωπαϊκών λαών. Είναι αρκετοί αυτοί που επιχειρούν να δικαιολογήσουν την υποτέλειά τους στους δανειστές με την αποτυχημένη εν πολλοίς προσπάθεια απαγκίστρωσης από αυτούς το 2015. 

Λες και η ελληνική ιστορία να ξεκίνησε τον Ιανουάριο και να τελείωσε τον Αύγουστο εκείνης της χρονιάς και να μην υπήρξε ποτέ το πριν εκείνων που μας χρεοκόπησαν ή το μετά αυτών που μας έβγαλαν από τα μνημόνια. Τη δική τους παραίτηση τη βάφτισαν σωφροσύνη, τις αδυναμίες τους σύνεση και την ηττοπάθειά τους εθνική αρετή. Δεν είναι τυχαίο, συνεπώς, πως είναι και οι ίδιοι που εξακολουθούν να απαξιώνουν τους σύγχρονους αγώνες για ψωμί, παιδεία κι ελευθερία...    

 

Η ασθένεια της εξουσίας με απώλεια περνάει...

Αν διάβαζε κανείς τις αναρτήσεις των απανταχού συριζαίων με αφορμή την επέτειο του Πολυτεχνείου, μπορεί και να πίστευε ότι τουλάχιστον ένας στους δύο είχε πολεμήσει τη χούντα ή είχε συγγενή που την πολέμησε και τώρα συνεχίζουν τους αγώνες τους κατατροπώνοντας το νεοφιλελευθερισμό. Όπως οι εθνικιστές καπηλεύονται τα αρχαία μας κάλλη για να πείθουν για το μεγαλείο τής φυλής έτσι και οι συμβιβασμένοι με την εξουσία Αριστεροί κάνουν ένα βαθύ άλμα στις δεκαετίες για να ισχυρίζονται εμμέσως πως αυτοί που σήμερα έχουν γλυκαθεί από το μέλι και δεν λένε να βγάλουν το χέρι από αυτό είναι οι ίδιοι στη μορφή και στην ψυχή με εκείνους που πρότασσαν τα στήθη τους για ψωμί, παιδεία, ελευθερία...

Με αυτό το σκεπτικό δεν είναι παράλογο που πολλοί συριζαίοι αναρωτιούνται γιατί το πόπολο τους υποδέχεται με βρισιές και με ντομάτες όταν τους βλέπει μπροστά του αντί να τους σηκώνει στα χέρια σαν να του είχαν χαρίσει το Παγκόσμιο Κύπελλο. Είναι τέτοια η απομάκρυνσή τους από την κοινωνική πραγματικότητα ώστε πιστεύουν ότι για το "ηρωικό" πρώτο εξάμηνο του 2015 θα πρέπει να τους ευγνωμονούμε στην αιωνιότητα και να μην σκεφτόμαστε καν να τους πετάξουμε από το Μαξίμου γιατί ό,τι ακολούθησε δεν ήταν αντάξιο (sic) των προσδοκιών. Γι' αυτό και χαρακτηρίζουν σήμερα φασιστική κάθε βίαιη ενέργεια σε βάρος τους, την οποία αποκαλούσαν επαναστατική όταν είχε άλλους για θύματα και δεν είχαν υπνωτιστεί οι ίδιοι από το αφροδισιακό τής αρχομανίας...

Το καλύτερο φάρμακο για την οίηση που γεννά η εξουσία είναι η απώλειά της. Δεν υπάρχει άλλο γι' αυτήν την ασθένεια που χτυπά και τους καλύτερους ανάμεσά μας. Κι αν, μάλιστα, δεν αργήσει και πολύ, ακόμα καλύτερα για εκείνους που δεσμεύτηκαν να αλλάξουν τον κόσμο, αλλά προσαρμόστηκαν σε αυτόν γρηγορότερα κι από τους προκατόχους τους...

Αλίμονο, αξία δεν έχει μόνο η συμμετοχή...

Το πολιτικώς ορθό στην πολιτικώς ορθή εποχή μας είναι να λες πως αξία σε έναν αγώνα, όπως ο Μαραθώνιος της Αθήνας, έχει από μόνη της η συμμετοχή, ανεξαρτήτως σε τι θέση τερματίζεις. Θα συμφωνήσω, μόνο όμως στην περίπτωση που όποιος συμμετέχει, έχει ξεπεράσει τα όριά του, στην πραγματικότητα έχει ανακαλύψει νέα και βάζει στόχο την επόμενη φορά να πατήσει μια ψηλότερη κορυφή. Δεν θα υπερασπιστώ, όμως, το χαβαλέ τής ήσσονος προσπάθειας, της λογικής "αντί να πάω σε μια καφετέρια θα πάρω τον καφέ μαζί μου και με μερικούς φίλους θα περπατήσω στην άδεια Αθήνα και θα βγάλω και μερικές σέλφι για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να μπορώ να διηγούμαι στους φίλους μου ανύπαρκτες εμπειρίες από κοινότοπα συναισθήματα"...

Φυσικά ο αθλητισμός δεν είναι παρά ένας αντικατοπτρισμός των δυνάμεων, αλλά και των παθογενειών ενός έθνους. Μήπως δεν είναι η ίδια αντίληψη του μεγαλύτερου δυνατού κέρδους με το μικρότερο δυνατό κόστος που μας σπρώχνει στα πρακτορεία τού ΟΠΑΠ κάθε φορά που κληρώνει ένα τζακ ποτ στο Τζόκερ; Κι όταν αυτή η νοοτροπία συνδυάζεται με τον άκρατο ατομικισμό τότε οι συνέπειες είναι παρόμοιες με αυτές που έζησε η Ελλάδα την τελευταία δεκαετία και που ετοιμάζεται να ζήσει, ενδεχομένως με ένα μικρό διάλειμμα, και τα επόμενα χρόνια...

Και στα δυσκολότερα χρόνια των μνημονίων έγραφα ότι η λύση στο δράμα δεν θα έρθει από πάνω, από την πολιτική εξουσία δηλαδή, αλλά από κάτω, από το λαό που θα αποφασίσει να επαναστατήσει κόντρα σε ό,τι αναγνωρίζει ότι τον καταστρέφει, αλλά ψάχνει δικαιολογίες για να μην το ανατρέπει. Η ελευθερία τής επιλογής- συστατικό στοιχείο μιας δημοκρατίας- είναι ωφέλιμη μόνο όταν την θέτουμε στην υπηρεσία και του κοινωνικού συνόλου. Σε διαφορετική περίπτωση μετατρέπεται σε δικαιολογία για να αναπαράγουμε τις αβελτηρίες μας και να βρίσκουμε αποκούμπι για τις αποτυχίες μας στις αποτυχίες των άλλων...

Στο πραγματικό " La casa de papel" είμαστε με τους μπάτσους...

Σπάει ταμεία παγκοσμίως η πολύ καλή ισπανική σειρά "La casa de papel", η οποία διεκτραγωδεί μια ληστεία με ομήρους στο νομισματοκοπείο. Παρακολουθώντας την μου ήρθε αβίαστα το ρητορικό ερώτημα γιατί οι παραγωγοί της και οι τηλεθεατές ως επί το πλείστον παίρνουν το μέρος των ληστών κι όχι των οργάνων τής τάξης.

Γιατί η φυσική μας προδιάθεση είναι να συντασσόμαστε με τον πιο αδύναμο όταν μεγαλώνουμε σε κοινωνίες όπου μας μαθαίνουν πως αν δεν είσαι ισχυρός δεν είσαι τίποτα; Γιατί, εν τέλει, φτάνουμε ακόμα και να σκοτώνουμε ο ένας τον άλλο για ένα κομμάτι χαρτί, όπως είναι το χρήμα, γιατί προτάσσουμε την ασφάλεια από την ελευθερία, αλλά όταν είναι να στηθούμε μπροστά στην οθόνη αποκηρύσσουμε τους μπάτσους, τους οποίους στην κανονική μας ζωή θέλουμε να φυλάνε κάθε βήμα μας, κι αγωνιούμε για την τύχη των κλεφτών;...

Δεν αγαπάμε όλους τους τηλεοπτικούς ληστές, μόνο εκείνους που κλέβουν από πλουσιότερους. Τους αντιλαμβανόμαστε ως σύγχρονους Ρομπέν των Δασών οι οποίοι ακόμα κι αν δεν αναδιανέμουν το χρήμα στην υπόλοιπη κοινωνία, τουλάχιστον το έχουν αφαιρέσει από εκείνους που το ιδιοποιούνται αδίκως. Πολύ θα θέλαμε να είχαμε το θάρρος να βρισκόμασταν στην θέση τους γι' αυτό κι αυτοπαρηγορούμαστε με το "αυτά συμβαίνουν μόνο στις ταινίες" όταν καλούμαστε να αναλάβουμε την ευθύνη που μας αναλογεί για το άδικο αυτού του κόσμου. Και κάπου εκεί- μέσα στον καταιγισμό πυροβολισμών, στις πομπώδεις ατάκες και στα επαναστατικά τραγούδια- ολοκληρώνεται η επαφή μας με το αίτημα για κοινωνική δικαιοσύνη...

Την επόμενη ημέρα επιστρέφουμε στη μίζερη δουλειά μας, στην τακτοποιημένη νοικοκυρίστικη ζωή μας και ειρωνευόμαστε οποιονδήποτε στην πραγματική ζωή λέει και πράττει όσα οι αγαπημένοι μας ήρωες στην τηλεοπτική ζωή. Αν τα συναισθήματα που γεννιούνται μέσα μας την ώρα που βλέπουμε ένα σίριαλ με κοινωνικό μήνυμα, διαβάζουμε ένα αφυπνιστικό βιβλίο ή ακούμε ένα πολιτικό τραγούδι κρατούσαν περισσότερο από τη διάρκειά τους αυτός ο κόσμος θα ήταν σίγουρα πολύ καλύτερος. Τι σας τα λέω, όμως, όλα αυτά; Τώρα είναι ώρα για τα μπάνια τού λαού, αύριο θα έχουμε μια άλλη δικαιολογία...





    

Οι άνθρωποι προδίδουν, όχι οι ιδέες...

Οι άνθρωποι μπορούν να προδίδουν ιδανικά, αυτό ωστόσο απαξιώνει τους προδότες κι όχι τα οράματα. Εκείνοι που δεν έχουν αγωνιστεί ποτέ στη ζωή τους για κάτι που υπερβαίνει τα ατομικά τους συμφέροντα ή που, ακόμα χειρότερα, συνεργάστηκαν με τους καταπιεστές τους ενθουσιάζονται με το να κατηγορούν αυτούς που κάποτε αγωνίστηκαν και σήμερα τοκίζουν ακόμα τον αγώνα τής νιότης τους. Με αηδιάζουν και οι μεν και οι δε, αυτό ωστόσο δεν σημαίνει πως το "ψωμί, παιδεία, ελευθερία" ή η εθνική ανεξαρτησία, η λαϊκή κυριαρχία και η κοινωνική δικαιοσύνη αποτελούν αιτήματα του πεταματού μόνο και μόνο γιατί έπεσαν θύμα κακοποίησης. Άλλωστε για κάθε Δαμανάκη, Λαλιώτη ή Μπίστη που εξαργύρωσαν με χρήμα κι εξουσία την επαναστατική τους νεότητα υπάρχουν εκατοντάδες, χιλιάδες αγωνιστές που δεν αντάλλαξαν στο γιουσουρούμ την ανδρεία τους, δεν ζήτησαν να τους στήσουν προτομές ούτε θα πρέπει να απολογούνται πως μαζί τα έφαγαν στα "χρυσά" χρόνια τής μεταπολίτευσης...

Συμμερίζομαι την αμηχανία τής Αριστεράς για τις φετινές εκδηλώσεις μνήμης, οι οποίες συνέπεσαν με την παρουσία στην Αθήνα του Μπαράκ Ομπάμα. Πώς να φωνάξεις "φονιάδες των λαών Αμερικάνοι" όταν μία ημέρα πριν χειροκροτούσες τον πρόεδρό τους και δικαίως όταν μιλούσε για δημοκρατία και καυτηρίαζε το ότι ένας διευθύνων σύμβουλος μεγάλης εταιρείας βγάζει σε μία ημέρα όσα ένας εργαζόμενος σε ένα χρόνο; Η ιστορική ευθύνη των ΗΠΑ για το μετεμφυλιακό κράτος των διώξεων και του αυταρχισμού είναι δεδομένη. Την είχε παραδεχθεί, άλλωστε, κι ο Μπ. Κλίντον όταν είχε έρθει στην Ελλάδα το 1999...

Φυσικά και με μια συγγνώμη δεν γυρίζουν πίσω οι ζωές που χάθηκαν στα εκτελεστικά αποσπάσματα και βασανίστηκαν στα ξερονήσια ή στις φυλακές. Η κοινή ζωή, ωστόσο, των λαών προχωρά, τουλάχιστον για όσους από εμάς δεν ανήκουμε ή δεν ψηφίζουμε ΚΚΕ, το οποίο θυμάται να πολεμήσει στους δρόμους τον ιμπεριαλισμό μόνο όταν έρχεται ο Αμερικανός πρόεδρος κι όχι ο Ρώσος. Κι όποιος πιστεύει ότι αν απλώς καταργήσει το μέλλον στο δικό του σπίτι τού λαού αυτό θα πάψε να υφίσταται, μάλλον πρέπει να διαβάσει περισσότερα για τον αυτισμό...  

Ο Αλέξης Τσίπρας θύμισε τις προάλλες πως η πείνα, η φτώχεια και η ανεργία γεννούν δικτατορίες. Μόνο που στον 21ο αιώνα μπορούν να προκαλέσουν και δημοκρατικώς εκλεγμένες τερατογενέσεις παρόμοιες με αυτές στις ΗΠΑ, όπου Ντ. Τραμπ και Χ. Κλίντον ανταγωνίστηκαν για το ποιος θα είναι αυτός που θα εξαλείψει λιγότερο τις κοινωνικές ανισότητες. Σε ενάμισι μήνα ξημερώνει το 2017 και μαζί του ένα σπιράλ γεγονότων που είτε θα συγκολλήσουν το σπασμένο γυαλί στην Ευρώπη κι όχι μόνο είτε θα μας οδηγήσουν στην παγίωση του εθνικισμού και του λαϊκισμού ως των πολιτικών τάσεων της εποχής τής ανεξέλεγκτης παγκοσμιοποίησης...

Το ότι εν έτει 2016 υπάρχουν ακόμα πολλοί συνάνθρωποί μας που δεν έχουν ούτε ψωμί ούτε παιδεία ούτε ελευθερία τα καθιστά εξ ορισμού διαχρονικά αιτήματα. Κι αν κάποιοι έφτυσαν πάνω τους, αποθεώνοντας το νεοφιλελευθερισμό και στρώνοντας το δρόμο στο χάος, αυτοί θα είναι υπόλογοι στα παιδιά τους και στον ιστορικό τού μέλλοντος κι όχι οι ιδέες με τις οποίες πίστεψαν ότι είχαν ξεμπερδέψει μια και καλή αλλά παραμένουν ολοζώντανες να στοιχειώνουν τις εξωχώριες καταθέσεις τους...