Αν το ΠΑΣΟΚ ασπαστεί την 3η του Σεπτέμβρη, θα έχει μέλλον και στις 21 του μηνός...

Οταν το ΠΑΣΟΚ άρχισε να καταρρέει ένα από τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούσαν κατά κόρον οι ηγεσίες του ήταν πως επιτέλους απαλλάχθηκαν από τα συνδικαλιστικά και λοιπά βαρίδια που δεν πάλευαν για το σοσιαλισμό, όπως ο Γ. Παπαντωνίου, αλλά για την πάρτη τους. Αποκήρυξαν, δηλαδή, εν μια νυκτί το σοβαρότερο παράγοντα για τον οποίο το κόμμα τους παρέμεινε στην εξουσία επί δεκαετίες: το ότι είχε γίνει κράτος εν κράτει, εισρέοντας σε κάθε δημόσιο φορέα και κατευνάζοντας μέσω των διορισμών και των λοιπών δώρων την όποια λαϊκή αντίδραση στην κοινωνική αδικία. Το ΠΑΣΟΚ, με λίγα λόγια, δεν ήταν κόμμα αλλά ένα αρκετά προσοδοφόρο επάγγελμα, αρκεί να ήσουν διατεθειμένος να θυσιάσεις κι αυτήν ακόμα την ψήφο σου στο βωμό της ατομικής-οικογενειακής ευδαιμονίας. Τα οράματα της 3ης του Σεπτέμβρη του 1974, ακόμα κι αν τα πίστεψε έστω και λίγο ο Ανδρ. Παπανδρέου, από ένα σημείο και μετά, αρκετά νωρίς στην ιστορία τού Κινήματος, δεν ήταν τίποτα άλλο από το ιδεολογικό άλλοθι σε εγκληματικές πολιτικές...

Η Φ. Γεννηματά είναι σαφώς πιο συμπαθής φιγούρα από τον Β. Βενιζέλο, ο οποίος στην αγωνιώδη του προσπάθεια να παραμείνει στον πολιτικό αφρό και να μην ασχολούμαστε αποκλειστικώς με τα πάμπολλα σκάνδαλα στα οποία είναι μπλεγμένος έχει αυτοπροσδιοριστεί ως Νέστορας της πολιτικής ζωής. Φτάνει, ωστόσο, αυτό για να χαρακτηριστεί και χρήσιμη; Ασφαλώς κι όχι, πόσω μάλλον από τη στιγμή που αν δεν ήταν κόρη τού Γιώργου Γεννηματά δεν θα την εμπιστευόμασταν ούτε για θυρωρό στην πολυκατοικία μας κι όταν αποτελεί κομμάτι ενός σάπιου πολιτικού συστήματος που ό,τι ήταν να προσφέρει το έχει προσφέρει (για να μην είμαι άδικος εν συνόλω με τη μεταπολίτευση που έχει τελευτήσει τον ιστορικό της κύκλο) κι εδώ και πολύ καιρό αποτελεί βαρίδι για το μέλλον. Αν, για παράδειγμα, ισχύουν τα δημοσιεύματα (δεν μπορώ ούτε να τα επιβεβαιώσω ούτε, ωστόσο, να τα διαψεύσω όταν δεν έχω ακούσει πειστικές εξηγήσεις) σύμφωνα με τα οποία ο οδοντίατρος σύζυγος Γεννηματά πληρωνόταν κανονικώς από το "Ερρίκος Ντυνάν" μολονότι είχε να πατήσει χρόνια στην εργασία του, τότε έχουμε κάθε λόγο να πιστεύουμε ότι η παλιά "καλή ΠΑΣΟΚάρα" του μηδενικού μόχθου και των υπέρογκων απολαβών είναι εδώ, ενωμένη, δυνατή...

Το ΠΑΣΟΚ εμφανίζεται στις δημοσκοπήσεις να "τσιμπά" δυσαρεστημένους ψηφοφόρους τού ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίοι είχαν αλλάξει στρατόπεδο πιστεύοντας στην παλινόρθωση της κομματικής αναξιοκρατίας. Αυτούς θα τους δεχθεί πίσω η Φ. Γεννηματά ή θα τους κλείσει την πόρτα αποκαλώντας τους ξανά βαρίδια; Προφανώς και θα ισχύσει το πρώτο γιατί σε μια εκλογική αναμέτρηση, όπως είναι θεμιτό, μαζεύεις κι ας είναι και ρώγες. Πέρα, όμως, από το ότι είναι αμφίβολο το κατά πόσο θα αυξήσει το ποσοστό του το ΠΑΣΟΚ, με δεδομένο ότι τις επόμενες εβδομάδες και, κυρίως, ύστερα από το ντιμπέιτ Τσίπρα-Μεϊμαράκη η πόλωση θα αυξηθεί, είναι απαραίτητο να αναρωτηθούμε ξανά γιατί αυτή η περίφημη αναγέννηση της σοσιαλδημοκρατίας δεν φτουρά. Η απάντηση που θα δώσω και τώρα δεν διαφέρει από τις προηγούμενες: γιατί δεν αφορά σχεδόν κανένα σε μια κοινωνία που οι οικονομικές συνθήκες την έχουν ριζοσπαστικοποιήσει, άλλοτε για καλό (κυβέρνηση της Αριστεράς) κι άλλοτε για κακό σε μια λούμπεν κατεύθυνση (χιμπαντζήδες με τα μαύρα, Β. Λεβέντης)...

Οταν στη Μεγάλη Βρετανία, η οποία δεν αντιμετωπίζει τον ίδιο βαθμό οικονομικών προβλημάτων με την Ψωροκώσταινα, φαβορί για την ηγεσία τού Εργατικού Κόμματος, που επί Τ. Μπλερ έφτασε δεξιότερα της Θάτσερ, είναι ένας σχεδόν κομμουνιστής όπως ο Τζέρεμι Κόρμπιν καταλαβαίνετε ότι η νεοφιλελεύθερη Ευρώπη έχει κάνει κι ένα καλό: έχει αφυπνίσει ναρκωμένες εδώ και δεκαετίες από την ψεύτικη καπιταλιστική ευμάρεια ταξικές συνειδήσεις κι αυτές απαντούν στα μέχρι σήμερα θέσφατα με ανατρεπτικές επιλογές. Σε ένα τέτοιο ελληνικό κι ευρωπαϊκό περιβάλλον το ΠΑΣΟΚ θα έχει μέλλον μόνο αν αποφασίσει να μην γιορτάζει τυπικώς τη διακήρυξη της 3ης του Σεπτέμβρη αλλά ουσιαστικώς. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, δεν θα είχα αντίρρηση να το δω ως αναπόφευκτο αλλά χρήσιμο εταίρο σε μια κυβέρνηση της Αριστεράς...