Γάμος συμφέροντος με την Ευρώπη, μην περιμένουμε αγάπη...

Στην θεωρία ακούγεται όμορφο να θες να παραμείνεις στην ΕΕ και στην Ευρωζώνη για να προσπαθήσεις να την αλλάξεις, να την κάνεις δικαιότερη και περισσότερο αλληλέγγυα. Είναι αλήθεια ότι καταφέρνεις περισσότερα όταν βρίσκεσαι μέσα από τα τείχη παρά έξω από αυτά. Ας είμαστε, όμως, ρεαλιστές. Με αφορμή και τον τρόπο που η υποτίθεται Ενωμένη Ευρώπη διαχειρίζεται το Προσφυγικό- με το να πετά δηλαδή το ένα κράτος- μέλος την ευθύνη στο άλλο- γίνεται πασιφανές ότι το ευρωπαϊκό όραμα που βασίζεται στον οικονομικό νεοφιλελευθερισμό και στον κοινωνικό συντηρητισμό συνιστά την ίδια ουτοπία με το σταλινισμό που θα έφερνε την κοινωνική δικαιοσύνη και την ελευθερία των λαών μέσα από τα γκουλάγκ...

"Συμφωνείς, δηλαδή, με το ΚΚΕ που προτείνει να φύγουμε από την ΕΕ;", ενδεχομένως να με ρωτήσετε και θα σας απαντήσω αμέσως "όχι". Κι αυτό γιατί στον παγκοσμιοποιημένο πλανήτη μας είναι ακόμα πιο επικίνδυνο από όσο ήταν πριν 30 ή 50 χρόνια να λειτουργείς ως κράτος σαν να ήσουν μοναχικός λύκος...

Ακόμα και τα κράτη που με νύχια και με δόντια και με όλα τα στραβά τους, όπως η Κούβα, η Βόρεια Κορέα και το Ιράν, λειτουργούν εκτός διεθνικού πλαισίου προσπαθούν να ενσωματωθούν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο στο παγκόσμιο χωριό. Θα ήταν, επομένως, αφελές να πιστεύουμε ότι η χρεοκοπημένη Ελλάδα μπορεί να τα καταφέρει μόνη της και με μια αναθεωρητική Τουρκία δίπλα της να καιροφυλακτεί...

Με λίγα λόγια, η παραμονή μας στην ΕΕ δεν θα πρέπει να οφείλεται στην ψευδαίσθηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, η οποία ακόμα κι αν συμβεί θα είναι κομμένη και ραμμένη στα μέτρα τής Γερμανίας και της Γαλλίας με τις οποίες δεν έχουμε τα ίδια συμφέροντα, αλλά στην αναγκαιότητα του να ανήκουμε κάπου, να μην είμαστε μόνοι μας, ιδίως σε μια περιοχή που ο χάρτης της αναμένεται να αλλάξει πολύ σύντομα. Φυσικά κι οφείλουμε να προσπαθήσουμε να δώσουμε ένα πιο ανθρώπινο πρόσωπο στην Ευρώπη, έχοντας όμως συνειδητοποιήσει ότι αυτός ο γάμος είναι συμφέροντος και δεν κρατιέται ζωντανός χάρη στην αγάπη αλλά εξαιτίας του φόβου που γεννά η μοναξιά...

Quesque c'est Antonaros;...

Εδώ και πολύ καιρό η εφημερίδα- βόθρος τού Στ. Χίου κι ο ίδιος βεβαίως προσωπικώς έχουν ξεπεράσει κάθε όριο και παρακινούν ανοιχτά σε πράξεις που είναι το λιγότερο εγκληματικές και, το κυριότερο, απάνθρωπες. Από την προτροπή να βυθίζονται τα σκάφη που μεταφέρουν πρόσφυγες και μετανάστες- οι οποίοι για τους Χίους αυτής της χώρας είναι συλλήβδην τζιχαντιστές- έως την απαίτηση να εκτελεστούν οι Αλ. Τσίπρας και Νίκος Κοτζιάς όπως ο Νίκος Μπελογιάννης, ο δημοσιογραφικός λόγος και η ευγενής κριτική παραχωρούν την θέση τους στην ανοιχτή προβοκάτσια, με ζηλωτές, αφιονισμένους ρυπαρογράφους- όπως, κακή ώρα, κι ο Θ. Αναστασιάδης, ο οποίος από την ασφάλεια της Ελβετίας και των αδήλωτων εκατομμυρίων του ασκεί κριτική για πράγματα που δεν τον αφορούν- να υποκινούν το πλήθος σε λούμπεν εκδηλώσεις βίας. Κι αν κρίνουμε από την απήχηση που έχουν τα μέσα τους, βρίσκουν αρκετά ευήκοα ώτα στους ρατσιστικούς, εθνικιστικούς και μισαλλόδοξους φιλιππικούς τους...

Από την άλλη, οι αναρτήσεις τού Β. Αντώναρου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οι δηλώσεις τού Γιάννη Ραγκούση παρουσιάζονται από το συμπολιτευόμενο Τύπο με τέτοια συχνότητα που αν είσαι αδαής ή αφελής σε κάνει να αναρωτιέσαι γιατί αυτοί οι δύο είναι τόσο σημαντικοί ώστε να απολαμβάνουν τέτοιας δημοσιότητας. Ο Β. Αντώναρος έχει μείνει στην πολιτική Ιστορία ως ο κυβερνητικός εκπρόσωπος του Κ. Καραμανλή ο οποίος συνήθιζε να απαντά με "ουδέν σχόλιο" στις ερωτήσεις που δεχόταν από τους δημοσιογράφους.

Κι όμως σήμερα, χωρίς καμιά θεσμική αρμοδιότητα, δεν βάζει γλώσσα μέσα για να κατακεραυνώνει όσους διοικούν τη ΝΔ. Κι ο Γιάννης Ραγκούσης, ο οποίος πράγματι άφησε έργο κατά την θητεία του ως υπουργού Εσωτερικών, σήμερα δεν εκπροσωπεί παρά μονάχα τον εαυτό του αφού και στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές τού παρακμιακού ΚΙΝΑΛ κινήθηκε σε ρηχά νερά...

Φυσικά και δεν εξομοιώνω τον Στ. Χίο και τον Θ. Αναστασιάδη με τον Β. Αντώναρο ή τον Γιάννη Ραγκούση. Είναι λογικό, επίσης, και οι τέσσερίς τους κι όλοι εκείνοι με παρόμοιο ρόλο να αποδέχονται την εργαλειοποίησή τους από κομματικούς κι επιχειρηματικούς μηχανισμούς που είτε διεκδικούν είτε επιθυμούν να διατηρήσουν την εξουσία...

Το πρόβλημα έγκειται στο ότι είναι αυτού του είδους η ποιότητα λόγου που επικρατεί στη δημόσια σφαίρα, πνίγοντας φωνές που έχουν κάτι ουσιαστικότερο να πουν από το να παπαγαλίζουν τις σε αρκετές περιπτώσεις έκνομες επιδιώξεις σκοτεινών συμφερόντων. Κι αυτή είναι μια ακόμα αιτία που η δημόσια αντιπαράθεση περιστρέφεται γύρω από πατριώτες κι εθνομηδενιστές, από εθνικόφρονες και μειοδότες με συνέπεια εν έτει 2018 μια ακόμα κυβέρνηση να κινδυνεύει να πέσει με την επίφαση- και μόνο αυτή- του Μακεδονικού...





  

Όποιος κυβερνά με τους καμένους πεθαίνει κι από αυτούς...

Τον Ιανουάριο του 2015 ο Αλ. Τσίπρας δεν είχε στην ουσία άλλη επιλογή από το να συνεργαστεί με τον Π. Καμμένο. Ο ίδιος είχε εκλεγεί με την υπόσχεση του σκισίματος των μνημονίων και της σκληρής διαπραγμάτευσης με τους δανειστές την ίδια ώρα που τα ιδεολογικά όμορα κόμματά του είτε είχαν ήδη ψηφίσει μνημόνια είτε είχαν αποδεχθεί τη λογική τους...

Το Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς, ωστόσο, ο πρωθυπουργός είχε υπογράψει το δικό του μνημόνιο, υποσχόμενος απλώς ένα παράλληλο πρόγραμμα ανακούφισης. Τότε θα μπορούσε να είχε επιλέξει άλλο κυβερνητικό εταίρο, δεν το έπραξε όμως σεβόμενος- κι αυτό είναι αξιέπαινο- πως είχε δώσει μια κοινή μάχη με τους ΑΝΕΛ κόντρα και στο σπάσιμο της διαπλοκής...

Καμία επιλογή δεν έρχεται ωστόσο δίχως κόστος. Την ίδια ώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ, o Αλ. Τσίπρας και οι συριζαίοι υπουργοί κατακεραυνώνουν, κι ορθώς, την ακροδεξιά στροφή τής ΝΔ, παριστάνουν πως λησμονούν την κυβερνητική συνεργασία τους με ένα κόμμα που μόνο ευφημιστικά μπορεί να αποκληθεί κεντροδεξιό. Αν δώσεις ένα ερωτηματολόγιο για κεντρικά πολιτικά και ιδεολογικά ζητήματα- από το Μακεδονικό έως το διαχωρισμό κράτους κι εκκλησίας- στον Αδ. Γεωργιάδη, στον Μ. Βορίδη και στους περισσότερους ΑΝΕΛίτες, στις περισσότερες περιπτώσεις θα ταυτίζονται οι απαντήσεις τους κι ας υποκρίνονται πως ο ένας μισεί τον άλλο θανάσιμα...

Δεν γνωρίζω αν επιχειρηματίες με ποινικές διώξεις σε βάρος τους για κακουργήματα και με συγγενικές ή φιλικές σχέσεις με τον Κ. Μητσοτάκη δωροδοκούν βουλευτές για να ρίξουν την κυβέρνηση. Φυσικά και το δεν το αποκλείω, λαμβάνοντας υπόψη το χαμηλό ηθικό υπόβαθρο όλου αυτού του συρφετού, καθώς και την οικογενειακή παράδοση στις αποστασίες των Μητσοτάκηδων...

Ο Αλ. Τσίπρας, ωστόσο, όταν αποφάσιζε να γράψει Ιστορία επιλύοντας το Μακεδονικό και διαχωρίζοντας το κράτος από την εκκλησία όφειλε να γνωρίζει με ποιον συγκυβερνά και να αποδεχόταν ότι θα το πάλευε μέχρι τέλους, αλλά αν δεν τα κατάφερνε αυτό θα οφειλόταν κυρίως στις δικές του επιλογές το 2015. Όποιος κυβερνά με τους καμένους ενδεχομένως να πεθαίνει κι από αυτούς...



 

Γιατί οι ηγέτες πρέπει να έχουν ημερομηνία λήξης...

Η συντριπτική πλειονότητα των Τούρκων αυτοπροσδιορίζεται ως δεξιά, συντηρητική και θεοσεβούμενη. Απορώ, επομένως, με πολλούς που... απορούν με το ότι ο Ρ. Τ. Ερντογάν εκλέχθηκε για μια ακόμα φορά "σουλτάνος" τής Τουρκίας...

Αποτελεί εικόνα κι ομοίωση του λαού του, κατά κάποιο τρόπο μια εξιδανικευμένη εκδοχή του, μιλά τη γλώσσα του, συμπεριφέρεται με τη νοοτροπία τού νταή που τόσο συνεγείρει αρκετούς κι από την εδώ πλευρά τού Αιγαίου κι εξακολουθεί να χαρτζιλικώνει το πόπολο με επιδόματα. Έτσι κι αλλιώς οι πολιτικοί του αντίπαλοι είτε είναι φυλακή είτε δεν είναι χαρισματικοί είτε κουβαλούν τις αμαρτίες τού κεμαλικού συστήματος που κυβέρνησε ακόμα και δικτατορικά τη γείτονα επί δεκαετίες και γι' αυτό δεν δικαιούται διά να ομιλεί για τον ερντογανικό αυταρχισμό...

Η δημοκρατία στις ΗΠΑ υποφέρει από πολλές παθογένειες- χαρακτηριστικό ότι εξαιτίας τού συστήματος των εκλεκτόρων ο Ντ. Τραμπ μετακόμισε στο Λευκό Οίκο μολονότι ήρθε δεύτερος στη λαϊκή ψήφο- ωστόσο είναι ορθότατο ότι ο πρόεδρός τους δεν μπορεί να εκλεγεί για περισσότερες από δύο θητείες. Σε οκτώ καθαρά χρόνια μπορείς να κάνεις πολλά από αυτά που θες, ενώ μια τρίτη θητεία θα συνδεόταν πιθανότατα με τον εκφυλισμό, τη διαφθορά και τον αυταρχισμό που συνεπάγεται η μονιμοποίηση στην καρέκλα. Κι αυτό αφορά ακόμα και τους καλύτερους ηγέτες. Γι' αυτό και θα ήταν ωφέλιμο και για την Τουρκία και για τη χώρα μας να καθιερωνόταν κάτι παρόμοιο, τουλάχιστον για το αξίωμα του πρωθυπουργού στην Ελλάδα, σε συνδυασμό με τη συνταγματική καθιέρωση ως υποχρέωση της εξάντλησης της τετραετίας...

Σε αυτό το πλαίσιο, είναι κάτι παραπάνω από ανησυχητικό το ότι ο Ρ. Τ. Ερντογάν επανεκλέχθηκε, κι από τον πρώτο γύρο μάλιστα, με τη συνδρομή τής ακροδεξιάς. Ο συνδυασμός τής αλαζονείας από την πολύχρονη άσκηση της εξουσίας με τη συνεργασία του με τους "Γκρίζους Λύκους" δεν προμηνύει ευχάριστες εξελίξεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ιδίως αν η τουρκική οικονομία δεν καταφέρει να σταθεί σύντομα ξανά στα πόδια της, οι πολεμικές επιχειρήσεις τού τουρκικού στρατού στη Συρία και στο Ιράκ στεφθούν από αποτυχία κι ο "σουλτάνος" παίξει παιχνίδια στην Κύπρο και στο Καστελόριζο και δεν επιχειρήσει να τα βρει με τους Κούρδους. Από την άλλη, ο Ρ. Τ. Ερντογάν είναι τουλάχιστον ο διάβολος που γνωρίζουμε και δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι είναι ο χειρότερος από εκείνους που κυκλοφορούν στην Τουρκία...

 



  

Αρκεί η γραβάτα να φτάνει έως το στομάχι...

Από εμάς εξαρτάται αν η συμφωνία που επιτεύχθηκε στο Eurogroup είναι καλή ή όχι. Αν αξιοποιήσουμε το ότι μπροστά μας για τα επόμενα 15 χρόνια θα έχουμε "πράσινα φανάρια", ανεξαρτήτως αν αργότερα θα έχουμε και "κόκκινα", βάλουμε μπροστά την πραγματική οικονομία κι αναπτυχθούμε με όρους βιωσιμότητας και κοινωνικώς δίκαιους, τότε θα έχει αποδειχθεί μια καλή συμφωνία στην πράξη, μολονότι τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα συνιστούν τροχοπέδη. Αν, πάλι, επιστρέψουμε στις πρακτικές που μας οδήγησαν στη χρεοκοπία, τότε δεν θα ευθύνεται γι' αυτό η αυστηρή τριμηνιαία εποπτεία, αλλά το κακό μας το κεφάλι. Και στα χρόνια των μνημονίων, άλλωστε, το πρόβλημά μου δεν ήταν ότι μας επέβαλλαν μέτρα η Ανγκ. Μέρκελ κι ο Β. Σόιμπλε, αλλά το μείγμα αυτών των μέτρων, που ήταν νεοφιλελεύθερο φαρμάκι στον άρρωστο...

Όπως κι αν έχει, το ότι ο Αλ. Τσίπρας φόρεσε γραβάτα κι έστησε το εντυπωσιακό επικοινωνιακό σόου στο Ζάππειο για να μας αποδείξει και πόσο αγαπιέται με τον Π. Καμμένο δεν σημαίνει κι ότι τα δύσκολα πέρασαν, ιδίως αν δεν κατορθώσει να αναιρέσει τις μειώσεις στις συντάξεις και στο αφορολόγητο από τις οποίες θα χτυπηθούν και τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα. Έτσι κι αλλιώς είναι δύσκολο να ανορθωθεί από τη μια ημέρα στην άλλη μια χώρα η οποία βίωσε τη βαθύτερη οικονομική κρίση από οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή μετά από το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο...

Γι' αυτό και είναι σαν να συγκρίνεις μήλα με πορτοκάλια όταν γίνεται αναφορά στα άλλα κράτη που βγήκαν από μνημόνιο: ούτε τις δικές μας διαρθρωτικές αδυναμίες είχαν ούτε το δικό μας χρέος ούτε τα δικά μας δάνεια πήραν ούτε τα δικά μας μέτρα έλαβαν, αλλά πολύ χαλαρότερα...

Οι επόμενες εκλογές δεν πρόκειται να κριθούν ούτε από το Μακεδονικό ούτε από τα θετικά μακροοικονομικά μεγέθη, αλλά από το πόσο γεμάτη θα είναι η τσέπη τού μέσου Έλληνα και, κυρίως, την ψυχική διάθεση με την οποία θα αντιμετωπίζει το άμεσο μέλλον. Όσον αφορά το πρώτο, η αύξηση, για παράδειγμα, του κατώτατου μισθού, η επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων και οι μειώσεις φόρων αποτελούν βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, μόνο που δεν αρκούν από μόνα τους για να θεραπευτούν παθογένειες δεκαετιών...

Γι' αυτό και το μεγαλύτερο στοίχημα του Αλ. Τσίπρα, το οποίο αν κερδίσει θα πρέπει να δεχθεί να φορά γραβάτα σε καθημερινή βάση, είναι να δώσει προοπτική σε ένα λαό που υπέφερε αρκετά και να δώσει κίνητρα ώστε να επιστρέψουν στην Ελλάδα τα καλύτερα μυαλά της. Αν τα καταφέρει όλα αυτά, που είναι πολύ δύσκολα πράγματα δεδομένων των συνθηκών, τότε και μόνο τότε τον περιμένει δεύτερη τετραετία στο Μαξίμου...

Τα υπερκέρδη σε φορολογικούς παραδείσους, οι άνθρωποι σε κλουβιά...

Το να μάχεσαι την παγκοσμιοποίηση γενικώς κι αορίστως στο τέλος τής δεύτερης δεκαετίας τού 21ου αιώνα είναι σαν να πολεμάς να μην βραδιάζει ή να μην ξημερώνει, είναι δηλαδή σχεδόν το ίδιο με το να κονταροχτυπιέσαι με ένα φυσικό φαινόμενο. Θα είχε νόημα μόνο αν η ανθρωπότητα έπαιρνε απόφαση να σταματούσε εδώ και τώρα την τεχνολογική κι επιστημονική πρόοδο, αλλά και να "έπαιρνε πίσω" επιτεύγματα της ανθρώπινης διάνοιας με τα οποία έχουν εξοικειωθεί και οι μεγαλύτερες γενιές: να εγκαταλείπαμε, για παράδειγμα, τη μετακίνηση με αεροπλάνα κι αυτοκίνητα και να επιστρέφαμε στα ατμόπλοια και στις άμαξες ή να διακόπταμε τη σύνδεσή μας με το διαδίκτυο...

Αντί, επομένως, να τα βάζουμε με τη φυσική ροή των πραγμάτων είναι προτιμότερο να εργαζόμαστε πάνω στο πώς αυτό το παγκόσμιο χωριό- όσο κι αν μοιάζει αδιανόητη μια τέτοια σκέψη για εκείνους που αντιμετωπίζουν εν έτει 2018 το Μακεδονικό με όρους εθνικής προδοσίας- θα αναπτύσσεται σε συνθήκες ειρήνης και με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης. Βασική προϋπόθεση είναι να τερματιστούν αμέσως οι πολεμικές επιχειρήσεις και να καταπολεμηθεί η φτώχεια, εξελίξεις οι οποίες θα βάλουν φραγμό και στις μετακινήσεις πληθυσμών από τα πατρώα εδάφη τους σε ξένα είτε για να διασωθούν είτε για να φτιάξουν ένα καλύτερο μέλλον. Πάντως δεν είναι λύση να χωρίζουμε παιδιά από τους γονείς τους και να τα βάζουμε σε κλουβιά, όπως το πιστεύει και το εφαρμόζει ο φασίστας πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντ. Τραμπ...

Συνιστά ύψιστη υποκρισία το κράτος που ευθύνεται για σειρά πολεμικών διενέξεων όχι μόνο διαχρονικά, αλλά κι εντός τού 21ου αιώνα να απαντά στις αμαρτίες του με απομονωτισμό, ρατσισμό, κλειστά σύνορα και οικονομικούς πολέμους. Δεν είναι δυνατό να επιτρέπεται στις αμερικανικές και λοιπές πολυεθνικές να δραστηριοποιούνται και με αθέμιτα μέσα διεθνώς και να αποκρύβουν τα κέρδη τους σε φορολογικούς παραδείσους και την ίδια ώρα να δαιμονοποιούνται οι πρόσφυγες και οι μετανάστες. Είτε το χρήμα και η πολιτική και στρατιωτική εξουσία θα πάψουν να είναι ουσιαστικώς ασύδοτα είτε θα συνεχίσουμε να θρηνούμε- όσοι τους θρηνούμε- νεκρές απελπισμένες ψυχές στη Μεσόγειο κι όπου αλλού η ελευθερία τής αγοράς δεν έχει συγχρονιστεί με την ταξική δικαιοσύνη, την ισονομία και την ισοπολιτεία κι επομένως γεννιούνται αδικίες που αναπαράγουν την αστάθεια και τη βία...

Ο σκοπός δεν αγιάζει τη βία...

Στα χρόνια των μνημονίων η αντιπολιτευόμενη τότε Αριστερά- εξωκοινοβουλευτική και κοινοβουλευτική, του ΣΥΡΙΖΑ συμπεριλαμβανομένου- πέρα από τα πολιτικά επιχειρήματα είχε χρησιμοποιήσει και πρακτικές που άγγιζαν ή και ξεπερνούσαν τα όρια της βίας. Και τα γιαούρτια, για παράδειγμα, στον Θ. Πάγκαλο ή στον Γ. Νταλάρα βία ήταν, ανεξαρτήτως αν όσοι τα πέταξαν δεν είχαν προσκαλέσει σε "νύχτα των κρυστάλλων", όπως έπραξε στέλεχος της ΝΔ στη βόρεια Ελλάδα με αφορμή το Μακεδονικό. Αλίμονο αν μπούμε στη λογική να συγκρίνουμε τις πράξεις βίας και να αξιολογούμε, για παράδειγμα, αν το σπάσιμο ενός αυτοκινήτου είναι χειρότερο ή όχι από το πέταγμα μιας ντομάτας. Υποβιβάζουμε τότε τον πολιτικό λόγο σε παιδικό καβγά...

Το πολιτικό πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ- πέρα βεβαίως από το προφανές, που είναι η πιθανή πτώση του από τους φυλλορροούντες ΑΝΕΛ- δεν ξεκινά από τα επεισόδια που προκαλούν χιμπαντζήδες με τα μαύρα ή στελέχη τής αξιωματικής αντιπολίτευσης από τη Μακεδονία με χρυσαυγιτική νοοτροπία. Η πηγή κινδύνου για το κυβερνών κόμμα εντοπίζεται στο ότι αυτά τα επεισόδια αποσπούν την επιδοκιμασία πλέον σημαντικού κομματιού τού ελληνικού λαού.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή, πέφτει θύμα τής ίδιας πολιτικής εκμετάλλευσης της οποίας θύτης ήταν ο ίδιος όταν αξιοποιούσε επεισόδια σε βάρος εκπροσώπων, επίσημων ή άτυπων, των μνημονιακών πολιτικών. Γι' αυτό και σήμερα δεν τα καταδικάζει η ΝΔ, μολονότι υποτίθεται πως καταδικάζει τη βία από όπου κι αν προέρχεται, γιατί ακριβώς διαπιστώνει ότι έχουν αξιομνημόνευτη λαϊκή έγκριση η οποία μπορεί να αποτυπωθεί και στην κάλπη...

Δεν ξέρω αν ο Αλ. Τσίπρας βρει τις 180 ψήφους για τη συμφωνία για το Μακεδονικό που του ζητά ο Π. Καμμένος προκειμένου να μην ρίξει την κυβέρνηση, αλλά εκτιμώ πως ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ προχώρησε σε μια ακόμα πολιτική πιρουέτα προκειμένου να κερδίσει χρόνο και να παραμείνει στην θέση τού υπουργού Άμυνας όσο γίνεται περισσότερο. Ο ίδιος φαίνεται πως έχει παίξει όλα τα χαρτιά του και στις επόμενες εκλογές θα μείνει εκτός Βουλής κι ενδεχομένως κι εκτός πολιτικής για λίγο, για πολύ ή για πάντα...

Την ίδια ώρα, ο πρωθυπουργός είναι ικανός να περιγράψει τον Στ. Θεοδωράκη ακόμα και σαν νέο Ελ. Βενιζέλο αν είναι να πετύχει τη συνεργασία μαζί με έναν άνθρωπο που μέχρι πριν μερικά χρόνια αποκαλούσε όργανο της διαπλοκής. Όλα αυτά, όμως, όπως για παράδειγμα και το ότι ο Κ. Μητσοτάκης έγινε "πατροκτόνος" στο Μακεδονικό για να μην διασπαστεί η ΝΔ κι απολέσει την ακροδεξιά ψήφο, θεωρούνται φυσιολογικά στην ελληνική πολιτική ζωή. Ήδη, δηλαδή, χτίζουμε τα μνημόνια του μέλλοντός μας μολονότι ακόμα δεν έχουμε βγει επισήμως από το τελευταίο...

Ο Κοτζιάς είναι αυταρχικός, αλλά κι ο καλύτερος ΥΠΕΞ της μεταπολίτευσης...

"Ο Νίκος Κοτζιάς ήταν κομμουνιστής και σπούδασε στη Γερμανία, επομένως ήταν πράκτορας της Στάζι". Το νεοδημοκρατικό επιχείρημα θυμίζει λίγο το γνωστό ανέκδοτο με το όργανο και το μπουζούκι, αλλά για χάρη τής συζήτησης ας συναινέσουμε στο ότι ισχύει. Αύριο μεθαύριο, εξάλλου, μπορεί να ειπωθεί πως δολοφονούσε κατόπιν εντολών ή κι από δικό του ζήλο και καπιταλιστές...

Τίποτα από όλα αυτά δεν αναιρεί, ωστόσο, πως στα τριάμισι χρόνια που βρίσκεται στο τιμόνι τού υπουργείου Εξωτερικών δεν έχει πετύχει περισσότερα από όσα όλοι μαζί οι προκάτοχοί του και δεν αναφέρομαι μόνο στο Μακεδονικό, αλλά και στο Αλβανικό, όπου επίκειται σύντομα συμφωνία και γι' αυτό. Το ότι είναι άνθρωπος με γνώση τού αντικειμένου του και δεν είναι επαγγελματίας πολιτικός με μεγαλύτερες φιλοδοξίες, όπως ήταν οι περισσότεροι προκάτοχοί του, ενδεχομένως και να εξηγεί πολλά...

Ο Νίκος Κοτζιάς είναι φανερό ότι έχει επηρεαστεί από το σταλινισμό τής νιότης του. Ακόμα και στις τηλεοπτικές του εμφανίσεις προτιμά ένα δημοσιογραφικό περιβάλλον το οποίο του επιτρέπει τους μονολόγους, ενώ όταν δέχεται ερωτήσεις που δεν του αρέσουν, συλλήβδην κατηγοριοποιεί δημοσιογράφους στους εχθρούς του και παρουσιάζει μια ανοίκεια επιθετικότητα. Αλίμονο αν οι δημοσιογράφοι έκαναν ερωτήσεις στον υπουργό τού τύπου "πώς τα καταφέρατε να φέρετε μια τόσο μεγαλειώδη συμφωνία" και δεν του έκαναν τις ερωτήσεις που δεν θα ήθελε να ακούσει. Ο δογματισμός τής μίας αλήθειας, ίδιον των θρησκειών κι εφαρμοσμένων ιδεολογιών που πίστεψαν τους εαυτούς τους ως θρησκείες, είναι ασύμβατος με τη δημοκρατία...

Μεγαλύτερο ελάττωμα, ωστόσο, από την αυταρχικότητα είναι να παριστάνεις πως είσαι κάποιος άλλος για να μην χάσεις το μισό σου κόμμα και τις ψήφους τής πατριωτικής- εθνικιστικής δεξιάς, όπως συμβαίνει, και με τη βούλα πληροφοριών τού ξένου Τύπου, με τον Κ. Μητσοτάκη. Είναι θλιβερό, μάλιστα, να αποκηρύσσεις στην ουσία ακόμα και τον πατέρα σου, λειτουργώντας ως κομματάρχης κι όχι ως μεταρρυθμιστής...

Κι αν ο Νίκος Κοτζιάς κι ο Αλ. Τσίπρας αξίζουν συγχαρητήρια για το ότι επέλεξαν να συνομιλήσουν με την Ιστορία κι όχι με τις εταιρείες δημοσκοπήσεων, δικαιούται περισσότερα εύσημα ο Ζόραν Ζάεφ για τον οποίο ουδείς υπερπατριώτης στην Ελλάδα έχει βρει να πει μια καλή κουβέντα γιατί είχε το κουράγιο να αλλάξει όνομα στη χώρα του, βλέποντας τη μεγαλύτερη εικόνα και τα οφέλη που προκύπτουν από αυτή. Ας είναι, όλοι αυτοί άλλωστε και οι δημαγωγικές κορόνες τους θα ξεχαστούν πολύ πιο γρήγορα από την ταχύτητα με την οποία εξαπλώθηκαν οι υλακές τους...

Βαλκανική Ομοσπονδία αντί για Γ' Βαλκανικό Πόλεμο...

Κάθε φορά που συμβαίνει κάτι που θεωρούμε σημαντικό για την Ελλάδα- ανεξαρτήτως αν πράγματι είναι ή όχι- σπεύδουμε να διαβάσουμε "τι λένε οι ξένοι για εμάς" κι αν διαπιστώσουμε ότι όντως έχουν ασχοληθεί με την αφεντιά μας, τότε καμαρώνουμε σαν τα κοκόρια κι αισθανόμαστε ο ομφαλός της Γης. Τα έθνη βλέπετε, ιδίως όσα έχουν σχηματιστεί ως ενιαίο κράτος σχετικώς προσφάτως στην Ιστορία όπως η Ελλάδα, συμπεριφέρονται όπως ακριβώς τα άτομα που πίσω από το ναρκισσισμό, την ωραιοπάθεια και την αυτοπροβολή τους κρύβουν σοβαρά ψυχικά προβλήματα που συνοψίζονται στο σύνδρομο κατωτερότητας το οποίο παράγει με τη σειρά του το σύνδρομο καταδίωξης κι όλα αυτά μαζί εμφανίζονται ως σοβαρό έλλειμμα αυτοπεποίθησης...

Αν μπορούσαμε να δούμε μακρύτερα από τη σκιά μας, θα κατανοούσαμε ότι με την αναμενόμενη ένταξη των δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ η κατάσταση στην περιοχή από κάθε άποψη αλλάζει άρδην. Αν παράμενε σε εκκρεμότητα το Μακεδονικό, το οποίο αν διαθέταμε πολιτική ηγεσία με τόλμη θα είχε επιλυθεί από τη δεκαετία τού '90 με συμβιβασμό, η Ελλάδα θα ξόδευε κι άλλο πολιτικό κεφάλαιο, ενώ θα μπορούσε την ίδια ώρα να επενδύει το χρόνο της στην κατάληψη ηγεμονικής θέσης στην ευρύτερη περιοχή ως το παλιότερο κράτος- μέλος της ΕΕ κι ως μια οικονομία που ακόμα και ύστερα από οκτώ χρόνια μνημονίων είναι σε πλεονεκτικότερη θέση από τις υπόλοιπες βαλκανικές. Την ίδια ώρα, μάλιστα, θα απομονωνόταν η Τουρκία. Αυτό σημαίνει υγιής πατριωτισμός, η αντίληψη δηλαδή της εξυπηρέτησης των εθνικών συμφερόντων μέσα από τη συνεργασία κι όχι από την καθυπόταξη των λαών, πολλώ δε μάλλον των γειτονικών, κι όχι οι άναρθρες κραυγές για τον Αλέξανδρο οι οποίες μας καθιστούν γραφικούς στον υπόλοιπο πλανήτη...

Όταν χώρες- γίγαντες όπως η Κίνα αναζητούν συνεχώς εμπορικούς διαδρόμους- και στα Βαλκάνια είτε ως διαμετακομιστικό κέντρο είτε για απευθείας επενδύσεις- είναι αστείο όσο κι αντιπατριωτικό να ισχυριζόμαστε πως έχουμε την πολυτέλεια του εθνικιστικού μας αυτισμού. Σε αυτό το πλαίσιο, επομένως, πολύ καλά έπραξε η Ελλάδα να αναλάβει την πρωτοβουλία των άτυπων συνόδων κορυφής με τη Σερβία, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία...

Γιατί όχι να μην προστεθούν άμεσα η Βόρεια Μακεδονία και η Αλβανία, με την οποία επίσης βρισκόμαστε πολύ κοντά στο διπλωματικό κλείσιμο των ανοιχτών πληγών μας; Και γιατί να μην βάλουμε μπρος για να υλοποιήσουμε το όραμα του Ρήγα Φεραίου για Βαλκανική Ομοσπονδία, η οποία θα ενδυναμώσει τη συνολική παρουσία των βαλκανικών κρατών στο ευρωπαϊκό και παγκόσμιο γεωπολιτικό παιχνίδι; Πού βρίσκεται ο πατριωτισμός πίσω από ένα Γ' Βαλκανικό Πόλεμο, ο οποίος μόνο ερείπια θα αφήσει πίσω του;...









  

Θρηνούν για τη Μακεδονία αντί να κάνουν ομαδική ψυχανάλυση...

Από προσωπική διαστροφή πρωτίστως και δευτερευόντως από επαγγελματική υποχρέωση παρακολούθησα μεγάλο μέρος τής κοινοβουλευτικής διαδικασίας επί της πρότασης δυσπιστίας τής ΝΔ. Ακούγοντας τους περισσότερους βουλευτές της μπήκα στον πειρασμό να ξαναδιαβάσω τη συμφωνία με τη Βόρεια Μακεδονία μήπως και πράγματι είχαν δίκιο και η Ελλάδα παραχωρούσε κομμάτι ή ολόκληρη την ελληνική Μακεδονία στους βόρειους γείτονες, οι οποίοι είναι τόσο απειλητικοί που δεν διαθέτουν ούτε πολεμική αεροπορία και πιο πολλά από δυο τρία τανκ...

"Δεν μπορεί", αναλογίστηκα, "με την επίκληση τόσων μακεδονομάχων από τόσους επαρχιώτες στην καταγωγή και στη νοοτροπία βουλευτές, καθώς και του αίματος που έχει χυθεί στην περιοχή μάλλον κάποιοι διέπραξαν εθνική προδοσία κάτω από τη μύτη μας".  Προς μεγάλη απογοήτευση των διάφορων πατριδοκάπηλων, όμως, δεν διαπίστωσα κάτι τέτοιο, παρά μόνο ότι ο Κ. Μητσοτάκης έχει μετατραπεί, κατ' εντολήν τού άθλιου Σαμαρά, σε "Βίκτορ Όρμπαν των Βαλκανίων", αποκηρύσσοντας μάλιστα μόνο τον ψευδεπίγραφο εθνικισμό, λες κι ο πρωτότυπος είναι εθνικό ευεργέτημα...

Λυπάμαι που το μαθαίνετε από εμένα, αλλά η Ελλάδα δεν είναι μόνη της στον κόσμο ούτε είναι η ισχυρότερη χώρα τού πλανήτη. Σε αυτό το πλαίσιο, οι μόνοι που αποκαλούσαμε τους Βορειομακεδόνες "Σκοπιανούς" ή "Φιρομίτες" μέχρι σήμερα ήμασταν εμείς και κανένας άλλος. Όλοι οι υπόλοιποι τους αποκαλούσαν νέτο σκέτο "Μακεδόνες". Γι' αυτό κι ο διεθνής Τύπος έγραψε ότι "η Μακεδονία άλλαξε όνομα" κι όχι η ΠΓΔΜ ή ότι οι Έλληνες ξεπούλησαν την ελληνική Μακεδονία...

Όποιος συμπατριώτης μας, άλλωστε, δεν θέλει να τους αποκαλεί και τώρα Βόρειομακεδόνες μπορεί να τους φωνάζει και "γυφτοσκοπιανούς" αν έτσι αισθάνεται περισσότερο πατριώτης και λιγότερο εθνομηδενιστής. Θα του συνιστούσα, πάντως, να απευθυνθεί σε κάποιον ειδικό ψυχοθεραπευτή για τα αισθήματα κατωτερότητας κι αυτοϋποτίμησης από τα οποία υποφέρει και μαζί του συνδράμει στο να υποφέρει κι ένας ολόκληρος λαός...

Ο Κωστής Παλαμάς έχει δίκιο, "κριτές θα μας δικάσουν οι αγέννητοι, οι νεκροί", και πολύ φοβάμαι για την αντιπολίτευση πως δεν θα είναι καθόλου επιεικείς μαζί της. Κι αν για τους χιμπαντζήδες με τα μαύρα δεν περίμενα τίποτα καλύτερο από πραξικοπήματα κι εκτελέσεις, είναι θλιβερό η υποτίθεται φιλελεύθερη ΝΔ, το φερόμενο σοσιαλιστικό ΚΙΝΑΛ, η αυτοαποκαλούμενη κεντρώα Ένωση Κεντρώων και το βαυκαλιζόμενο το κομμουνιστικό ΚΚΕ- το οποίο κάποτε ζητούσε και την αυτοδιάθεση της Μακεδονίας και δεν είχε συμφωνήσει με την εθνικιστική γραμμή των υπόλοιπων κομμάτων το 1992- να τάσσονται απέναντι σε μια συμφωνία που περιέσωσε ό,τι μπορούσε από πολιτικά και διπλωματικά λάθη 70 χρόνων. Όπως, ωστόσο, πολύ σωστά παράφρασε ο Ευκλ. Τσακαλώτος τον Ράντγιαρντ Κίπλινγκ, "τι ξέρουν για την Ελλάδα αυτοί που μόνο για την Ελλάδα ξέρουν" κι επιπλέον πολιτεύονται με βάση τις δημοσκοπήσεις τής στιγμής κι όχι το διαχρονικό εθνικό συμφέρον...

Η "εθνική παράταξις" ξανά ολίγιστη ενώπιον της Ιστορίας...

Η κυβέρνηση Τσίπρα έχει υποπέσει σε πολλά φάουλ κατά τη διάρκεια της θητείας της, με κυριότερο βεβαίως την πλήρη υποταγή της στο νεοφιλελεύθερο οικονομικό μοντέλο. Η συμφωνία, ωστόσο, για το Μακεδονικό αποτελεί πολιτική παρακαταθήκη την οποία κάθε πρωθυπουργός που συνομιλεί με την Ιστορία κι όχι με την ακροδεξιά και τα "πελατάκια" του θα ήθελε να αφήσει πίσω του...

Η εθνική γραμμή τηρήθηκε, με την προσθήκη μάλιστα της Συνταγματικής Αναθεώρησης που κανείς στο παρελθόν δεν είχε θέσει στην εξίσωση, ενώ οι οριακές αναφορές για την υπηκοότητα και τη γλώσσα συνιστούν την απαραίτητη θυσία σε έναν έντιμο συμβιβασμό χωρίς νικητές και ηττημένους, όπως απαιτεί η μοντέρνα διπλωματία. Τι να τις κάνεις, άλλωστε, τις "συνθήκες των Σεβρών" αν είναι ανεφάρμοστες;...

Αυτός, ωστόσο, που εμφανίζεται ολίγιστος για μια ακόμα φορά και μαζί του και η δεξιά είναι βεβαίως ο Κ. Μητσοτάκης. Το τραγικό είναι, μάλιστα, πως ο ίδιος υπό άλλες περιστάσεις θα ψήφιζε και με τα δύο χέρια και χειρότερη συμφωνία από αυτή που θα φέρει ο Αλ. Τσίπρας στη Βουλή...

Η βουλιμία, ωστόσο, του πορφυρογέννητου που έχει μεγαλώσει με τα χρυσά κουτάλια τής εξουσίας, η αδυναμία του να επιβληθεί στην ακροδεξιά πτέρυγα του κόμματός του και σε όσους τον έκαναν αρχηγό, καθώς κι ο λαϊκισμός του, τον οποίο καλύπτει με το χάρτινο μανδύα τού ψευδομεταρρυθμιστή, τον οδηγούν σε ένα κολοσσιαίο ιστορικό λάθος. Συνηθισμένη είναι, πάντως, διαχρονικά η "εθνική παράταξις", ιστορική συνέχεια της οποίας είναι η ΝΔ, σε τέτοιου είδους σφάλματα, τα οποία πηγάζουν από τη μίζερη αντίληψή της περί "μικράς πλην εντίμου Ελλάδος", την εξυπηρέτηση ολιγαρχικών συμφερόντων και την αδυναμία της να ταυτίσει το εθνικά επωφελές με το ιστορικά αληθές και το κοινωνικά δίκαιο...

Η χώρα αυτή έχει πληρώσει πολλές φορές στο παρελθόν την πλειοδοσία πατριωτισμού η οποία δεν στηρίζεται σε αγνά συναισθήματα τα οποία έχουν οδηγηθεί στα άκρα, αλλά στη φαυλότητα που προσπαθεί να κρυφτεί πίσω από τη σημαία. Το ίδιο συμβαίνει και στη Βόρεια Μακεδονία, με το αντιπολιτευόμενο VMRO, που μάλλον θα χάσει το δημοψήφισμα γιατί ο βορειομακεδονικός λαός το έχει συνδέσει απολύτως με την κλεπτοκρατία...

Πρωταγωνιστικό ρόλο στο κίνημα των πολιτικώς χρεοκοπημένων κι ενδεχομένως βαρυνόμενων με ποινικές ευθύνες για σωρεία αδικημάτων- από τη Siemens έως τη Novartis κι από την πτώση τής κυβέρνησης Μητσοτάκη έως την Intracom-, αλλά εθνικώς ευαίσθητων στη δημόσια ρητορική τους κατέχει ο Αντ. Σαμαράς. Αν ο πρώην πρωθυπουργός επιζητά εναγωνίως την ιστορική του δικαίωση θα πρέπει να γνωρίζει ότι το νόμισμα έχει δύο όψεις. Όταν δεν επιλέγεις να σε ξεχάσει η Ιστορία για να απολαύσεις ανενόχλητος τα πλούτη που έχεις σωρεύσει μολονότι δεν εργάστηκες ποτέ στη ζωή σου και τρίβεσαι στη γκλίτσα τού τσοπάνη, τότε θέτεις τον εαυτό σου στον κίνδυνο η ράβδος να πέσει πάνω σου. Κι όχι αδίκως...

Μένοντας παιδιά μετρώντας τα Μουντιάλ...

Το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο που θυμάμαι είναι του Μεξικού, το 1986. Πολύ πιθανό να είχα λατρέψει το Μουντιάλ ακόμα κι αν δεν γινόταν εκείνη η διοργάνωση σε μια χώρα μακρινή, με στάδια γεμάτα από φιλάθλους που λάτρευαν τη μπάλα και την εθνική τους ομάδα ο καθένας ξεχωριστά κι όλοι μαζί. Το ότι, όμως, όλες οι φυλές τού Ισραήλ είχαν μαζευτεί στην άλλη μεριά τής Γης για να διεκδικήσουν το "ιερό δισκοπότηρο" κάτω από τον καυτό ήλιο και δίνοντας και την ψυχή τους θα ήταν αδύνατο να μην είχε συνεπάρει ένα οκτάχρονο αγόρι...

Ως λάτρης τού Μισέλ Πλατινί υποστήριζα τη Γαλλία και με θυμάμαι να κλείνω τα μάτια λίγο πριν ο Γάλλος μαέστρος αστοχήσει από το σημείο τού πέναλτι στον προημιτελικό με τη Βραζιλία. Άλλος, βεβαίως, είχε κλέψει τη δόξα τότε, το "χρυσό" όσο και "καταραμένο παιδί", το χαμίνι από το Μπουένος Άιρες που ακόμα και το όνομά του βοηθούσε για να τον καταχωρίσεις στους θρύλους: ο Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα...

Το '90 έκλαψα μαζί με τον Ντιεγκίτο για το πέναλτι- κλοπή στον τελικό με τη Γερμανία, το '94 για τα χάλια τής Ελλάδας, το '98 πανηγύρισα για τη Γαλλία, το 2002 χάρηκα για τη Βραζιλία. Το 2006 ανατρίχιασα για το σεξπιρικό τρόπο με τον οποίο ο Ζινεντίν Ζιντάν αποχαιρέτησε την ενεργό δράση, το 2010 ήμουν κρυφοολλανδός αν και οι ημέρες τού Κρόιφ ήταν μακρινές και το 2014 απογοητεύτηκα γιατί η γερμανική μηχανή επικράτησε της ποδοσφαιρικής ευφυΐας τού Λίο Μέσι...

Δεν ξέρω ποιος θα κερδίσει το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2018- κανείς δεν το ξέρει εκτός από τις... στοιχηματικές εφημερίδες και σάιτ-, αλλά είναι σχεδόν βέβαιο ότι και σε αυτήν τη διοργάνωση δισεκατομμυριούχοι παίκτες θα παλέψουν σαν τα σκυλιά για να φτάσουν στην κορυφή τού Ολύμπου. Κι αυτό είναι ένα ακόμα χαρακτηριστικό παράδειγμα του πώς η υστεροφημία δεν στηρίζεται τόσο στο πόσα λεφτά έχεις στους τραπεζικούς σου λογαριασμούς όταν πεθαίνεις- άλλη μια ήττα τού καπιταλισμού- αλλά, εν προκειμένω, στους πόσους τίτλους έχεις κερδίσει και πόσο καλός ήσουν πάνω στο χορτάρι. Εκεί, δηλαδή, όπου όλοι μας επιστρέφουμε στην πραγματική μας πατρίδα, την παιδική μας ηλικία...

Ημέρες πένθους για τον εθνικισμό τής αδράνειας...

Το διαχρονικό μοτίβο τής εξωτερικής μας πολιτικής είναι η αδράνεια και ύστερα αναρωτιόμαστε γιατί τα εθνικά μας θέματα παραμένουν ανοιχτά. Δεν καθόμαστε στο ίδιο τραπέζι με την Τουρκία για να συζητήσουμε τις διαφορές μας, αρνούμαστε το ένα μετά από το άλλο τα σχέδια επίλυσης του Κυπριακού και παραπέμπαμε μέχρι πρόσφατα το Μακεδονικό στις ελληνικές καλένδες. Στο τελευταίο δύο ήταν οι επιλογές μας. Με την πρώτη θα αφήναμε την κατάσταση ως έχει, με όλο τον πλανήτη να αναγνωρίζει τους βόρειους γείτονες ως Μακεδονία, σπαταλώντας ταυτοχρόνως πολιτικό κεφάλαιο και χρόνο σε μια ανύπαρκτη απειλή, ενώ θα μπορούσαμε να προσεταιριστούμε τους Σκοπιανούς μαζί με τους υπόλοιπους Βαλκάνιους κι αντί να τους παραδώσουμε στα χέρια των Τούρκων να δημιουργούσαμε μαζί τους ένα ισχυρό βαλκανικό μπλοκ στην ΕΕ...

Με τη δεύτερη θα φτάναμε σε ένα συμβιβασμό για σύνθετη ονομασία erga omnes και Συνταγματική Αναθεώρηση. Όποιος πιστεύει ότι σήμερα, ύστερα από 70 και πλέον χρόνια ονομασίας τής γείτονας ως Μακεδονίας, θα μπορούσαμε να πετύχουμε να μην συμπεριλαμβάνεται το "Μακεδονία" στην ονομασία της ή πως θα έκλεινε μια συμφωνία δίχως και δικές μας υποχωρήσεις- βλ. εθνικότητα και γλώσσα- τότε του επιτρέπω να συνεχίσει το μακάριο ύπνο του... 

Τώρα που ο εθνικισμός είναι στριμωγμένος στα σκοινιά είναι η κατάλληλη ώρα για να του δοθεί ένα ισχυρό χτύπημα με μια συμφωνία για το Μακεδονικό. Οι εκπρόσωποί του, άλλωστε, αυτοεξευτελίζονται παριστάνοντας τους πατριώτες δίχως να θυσιάζουν την καρέκλα τους ή μιλώντας για μπλόφες για να υποκριθούν το ότι είναι φιλελεύθεροι ενώ στην πραγματικότητα είναι ακροδεξιοί. Ο ελληνικός κι ο σκοπιανός λαός δείχνουν ωριμότεροι από αρκετούς πολιτικούς εκπροσώπους τους. Πάνω σε αυτήν την ωριμότητα μπορεί να χτιστεί μια φιλία διαρκείας, δίχως νικητές και ηττημένους που όπως έχει δείξει η Ιστορία αφήνει μόνο πικρίες και το πεδίο ανοιχτό για μελλοντικές συγκρούσεις χωρίς σταματημό...

Το σώμα ως αμαρτία, άλλη μια "ευγενική χορηγία" τής εκκλησίας...

Θεωρώ λογικές τις αντιδράσεις για τις στιλιστικές ακρότητες (sic) και κατά το φετινό "Pride". Μεγαλώνουμε σε μια κοινωνία, "χάρη" κυρίως στην εκκλησία, όπου το σώμα- γυμνό και ντυμένο- θεωρείται αμαρτία, ανεξαρτήτως αν του αρέσουν άτομα του ίδιου ή του άλλου φύλου. Αν, όμως, ο θεός των χριστιανών ή οποιασδήποτε άλλης θρησκείας μάς ήθελε μόνο πνεύματα, δεν θα μας έδινε σώματα.

Εκτός αν τα τελευταία είναι "ευγενική χορηγία" τού διαβόλου. Μόνο που σε μια τέτοια περίπτωση δεν θα θεωρούσαν ακόμα και οι πιο θρησκόληπτοι την τεκνοποίηση και τη γέννηση ενός παιδιού ευλογία. Εκτός αν πιστεύουν ότι αυτό γίνεται με τον κρίνο...

Ομολογώ ότι είμαι αρκετά σεμνότυφος για να εμφανιζόμουν με τα οπίσθια ακάλυπτα στην πλατεία Συντάγματος προκειμένου να δήλωνα υπερήφανος για τη σεξουαλική μου ταυτότητα ή να διαμαρτυρόμουν για κάποιο πολιτικό ζήτημα. Για να είμαι περισσότερο ειλικρινής, δεν βρίσκω το νόημα τέτοιου είδους ακτιβισμού, όπως στην περίπτωση των γυμνόστηθων "Femen", πέραν της προσέλκυσης δημοσιότητας που υπό άλλες συνθήκες δεν θα ερχόταν. Ούτε εκτιμώ πως οι ΛΟΑΤΚΙ έχουν να κερδίσουν με την απόλυτη ταύτισή τους με τις γενετήσιες ορμές λες και, για παράδειγμα, η νομιμοποίηση των γκέι γάμων ή της υιοθεσίας από ομόφυλα ζευγάρια θα κερδηθεί με την παρέλαση δίχως φύλλο συκής...

Από την άλλη, ωστόσο, πόση υποκρισία ενδημεί σε εκείνους που δεν έχουν κανένα πρόβλημα, για παράδειγμα, τα παιδιά τους να παρακολουθούν το οποιοδήποτε τηλεοπτικό σκουπίδι ή να ξημεροβραδιάζονται παίζοντας ηλεκτρονικά παιχνίδια, αλλά θίγεται η αξιοπρέπειά τους αν δουν εικόνες με γκέι να φιλιούνται. Ακόμα κι αν οι κανακάρηδές τους "τρίβουν το πόμολο", το πρόβλημα θα είναι μηδενικό αν είναι ευτυχισμένοι. Αμαρτία, για να μιλήσω τη γλώσσα που κατανοούν οι μεσαιωνιστές, είναι η καταπίεση της σεξουαλικής ταυτότητας κι επιλογής, το να ισχυρίζεσαι δηλαδή πως είσαι κάποιος άλλος, όχι η απελευθέρωσή τους...

Μέρκελ- Μακρόν γελάνε όταν ακούνε για πιο δημοκρατική Ευρώπη...

Η συζήτηση για τη μεταμνημονιακή Ελλάδα δεν έχει ουσιαστικώς ξεκινήσει ανάμεσα στα πολιτικά κόμματα της χώρας κι αναρωτιέμαι κι αν θα ξεκινήσει ποτέ, μολονότι εισερχόμαστε σε προεκλογική περίοδο, μακρά ή βραχεία. Πολύ φοβάμαι πως κατά τη διάρκειά της θα ακούσουμε πάλι τα ίδια για εκείνους που χρεοκόπησαν τη χώρα την τελευταία 45ετία κι αυτούς που θα έσκιζαν τα μνημόνια, αλλά υπόγραψαν ακόμα ένα. Για υπαρκτά ιστορικά γεγονότα δηλαδή, αλλά για τα οποία ο ελληνικός λαός έχει ήδη αποφασίσει με την ψήφο του στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις τού 2015...

Όπως κι αν έχει, η πολιτική ηγεσία τού τόπου οφείλει να ξεκαθαρίσει τι θέλει: την επανάκτηση των πρωτοβουλιών στην άσκηση πολιτικής, ιδίως της οικονομικής, ή την περαιτέρω ενίσχυση της ΕΕ και της Ευρωζώνης. Και τα δύο μαζί δεν γίνονται. Αν θέλουμε η Αθήνα να αποφασίζει για το μείγμα πολιτικής, στο πλαίσιο έστω των ορίων που θέτει σήμερα το ευρωπαϊκό δίκαιο, τότε θα πρέπει να ζητάμε λιγότερη κι όχι περισσότερη Ευρώπη για το μέλλον. Αν επιθυμούμε διεύρυνση των εξουσιών των Βρυξελλών- τραπεζική ένωση, για παράδειγμα, υπουργό Οικονομικών της Ευρωζώνης ή τη δημιουργία ευρωπαϊκού στρατού-, τότε δεν είναι δυνατό να περιμένουμε πως οι αποφάσεις ακόμα και στη μετά μνημόνιο εποχή θα λαμβάνονται στην Ελλάδα...

Αν η ψευδαίσθηση του Αλ. Τσίπρα ήταν πως η Ευρώπη θα αποδεχόταν την υλοποίηση σοσιαλιστικών πολιτικών για την έξοδο από την κρίση, η ψευδαίσθηση των ελαφρά τη καρδία ευρωπαϊστών είναι πως αυτή πρόκειται να γίνει πιο δημοκρατική, πως δεν θα λειτουργεί με διαφορετικές ταχύτητες και οι αποφάσεις θα πάψουν να λαμβάνονται στο Βερολίνο και στο Παρίσι. Την ώρα που Ανγκ. Μέρκελ κι Εμ. Μακρόν συνομιλούν σχεδόν κατ' αποκλειστικότητα μεταξύ τους για το πώς θέλουν τη νέα ΕΕ, την οποία θα παρουσιάσουν στη συνέχεια στα υπόλοιπα κράτη- μέλη ως ειλημμένη απόφαση, είναι αστείο να μιλάμε για αλλαγή νοοτροπίας η οποία θα αποτρέψει την ανάδυση και θεμελίωση της ακροδεξιάς και του ευρύτερου λαϊκισμού στη Γηραιά Ήπειρο...

Το γερμανικό "θα σας μάθουμε πώς να ψηφίζετε" στους Ιταλούς δεν ειπώθηκε εν θερμώ. Συνιστά την επίσημη γερμανική πολιτική και ταυτοχρόνως τη βόμβα στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα που περιμένει απλώς αφορμές για να σκάσει και να την πληρώσουν, ως επί το πλείστον, τα βατράχια κι όχι οι βούβαλοι...

 

Ο Κυριάκος θεωρεί εθνικούς μειοδότες τον πατέρα και την αδελφή του...

Ο Κων. Μητσοτάκης θα είχε αποδεχθεί σύνθετη ονομασία τής ΠΓΔΜ, αν η χώρα δεν είχε καταληφθεί τη δεκαετία τού '90 από ένα εθνικιστικό παραλήρημα τεραστίων διαστάσεων. Το είχε υπονοήσει κι ο ίδιος, το μαρτυρούν ιστορικά ντοκουμέντα και συνεργάτες του.

Άλλωστε "σε δέκα χρόνια θα το είχαμε ξεχάσει". Η Ντ. Μπακογιάννη, πάλι, ως υπουργός Εξωτερικών είχε διαπραγματευτεί σύνθετη ονομασία και στήριξε το βέτο Καραμανλή στο Βουκουρέστι, όπου αποτυπώθηκε η εθνική γραμμή τής σύνθετης ονομασίας "erga omnes"...

Τις ίδιες προσωπικές απόψεις έχει κι ο Κυρ. Μητσοτάκης. Μόνο που ως μέτριος κομματάρχης που είναι, δυσκολεύεται να αντιπαρατεθεί με τις εθνικιστικές φωνές στο κόμμα του, κυρίως όπως αυτές εκφράζονται από τον Αδ. Γεωργιάδη, τον Μ. Βορίδη και τον Αντ. Σαμαρά. Κι επειδή εκτός από ψευδομεταρρυθμιστής είναι και λαϊκιστής, επιχειρεί να καρπωθεί πολιτικώς τα συλλαλητήρια κατά τής λύσης, κατόπιν εορτής μάλιστα, αφού κι ως δειλός που είναι επίσης περίμενε πρώτα να δει πού θα κάτσει η μπίλια τής συμμετοχής σε αυτά. Επιπλέον, η κατάληψη της καρέκλας είναι αυτοσκοπός για τον ίδιο, επομένως δεν έχει πρόβλημα και να αποκαλεί εθνικούς μειοδότες τον Αλ. Τσίπρα και τον Νίκο Κοτζιά, οι οποίοι έχουν τις ίδιες απόψεις με τον πατέρα και την αδελφή του...

Είναι βέβαιο ότι Αλ. Τσίπρας και Νίκος Κοτζιάς έχουν να αντιπαρέλθουν τον εθνικισμό, το λαϊκισμό και το πολιτικό κόστος. Η εθνοκεντρική μας, ωστόσο, αντίληψη για τα πάντα μας εμποδίζει να κατανοήσουμε πόσο δύσκολο είναι για τον Ζόραν Ζάεφ να πείσει το λαό του να αλλάξει όνομα...

Ακόμα κι αν πρόκειται για ένα πολύ πρόσφατο κράτος, οι κάτοικοι της ΠΓΔΜ έχουν μεγαλώσει από την εποχή τού Τίτο με μια θεώρηση της εθνικής τους ταυτότητας την οποία τώρα καλούνται να αλλάξουν κι εν μέρει δικαίως. Μοιάζουν σαν τα υιοθετημένα παιδιά που μαθαίνουν κάποια στιγμή στη ζωή τους ότι οι πραγματικοί τους γονείς είναι άλλοι.

Δεν είναι λογικό να μην συμπαθήσουν τον κομιστή μιας τέτοιας είδησης, εν προκειμένω τον Ζόραν Ζάεφ; Γι' αυτό και στην περίπτωση που πει το "μεγάλο ναι" τα εύσημα που του αξίζουν είναι περισσότερα από αυτά που επίσης δικαιούνται οι Αλ. Τσίπρας και Νίκος Κοτζιάς...





   

Γύφτους εσείς, μπάτσους εμείς μέχρι να τυφλωθούμε όλοι...

Η βία θα μειωθεί- ας είμαστε ρεαλιστές, είναι σχεδόν απίθανο να εξαλειφθεί- όταν μειωθούν και οι κοινωνικοί και οικονομικοί παράγοντες που συντελούν στην εκδήλωσή της. Όταν, για παράδειγμα, οι ταξικές ανισότητες κι ο εθνικισμός θα έχουν ντε φάκτο περιθωριοποιηθεί, τότε θα μπορούμε να αναπνέουμε και με μεγαλύτερες δόσεις ελευθερίας...

Μέχρι να συμβεί, ωστόσο, αυτό θα ήταν απαραίτητο να μην διαχωρίζουμε τα θύματα της βίας για τα οποία θρηνούμε. Οι δεξιοί να μην κλαίνε μόνο για τους αστυνομικούς ή τους στρατιωτικούς και οι Αριστεροί όχι αποκλειστικώς για τους μετανάστες ή τους Ρομά...

Κι αν η στοχευμένη βία μπορεί να δικαιολογηθεί σε ακραίες περιστάσεις- η δολοφονία, για παράδειγμα, ενός δικτάτορα-, αυτή η οποία στρέφεται μέσω της θυματοποίησης ενός ανθρώπου σε βάρος της κοινωνικής ομάδας στην οποία ανήκει είναι πέρα για πέρα αδικαιολόγητη. Ο μισθωτός αστυνομικός που περιπολεί την αμερικανική πρεσβεία είναι αδιανόητο να θεωρείται συνένοχος στο βομβαρδισμό τής Συρίας μόνο και μόνο γιατί είναι φορέας κρατικής βίας. Ο ανήλικος Ρομά δίχως ποινικό μητρώο που περπατά στη γειτονιά του είναι απάνθρωπο να τον ταυτίζουμε με εγκληματικές ενέργειες άλλων ανθρώπων τής φυλής του...

Είναι κρίμα που πρέπει να επανέρχομαι από καιρού σε καιρό σε αυτονόητες παρατηρήσεις προκειμένου να καυτηριάζω κοινωνικές παθογένειες τις οποίες διαιωνίζουμε σαν να είναι αμετάκλητες παραδόσεις. Ο κοινωνικός στιγματισμός, η γκετοποίηση, ο ρατσισμός και η μισαλλοδοξία δεν πρόκειται να εκλείψουν με ένα νόμο ή με την εξαφάνιση της βίας σε βάρος μερίδων τού πληθυσμού. Χρειάζεται σχετική δουλειά στην οικογένεια και στο σχολείο ώστε το προλεταριάτο και το πρεκαριάτο να πάψουν να είναι λούμπεν και να αντιληφθούν ότι εχθρός δεν είναι ο "μπάτσος" ή ο "γύφτος", αλλά αυτός που καρπώνεται το μόχθο τους, αρκετές φορές μάλιστα υπό άσχημες εργασιακές συνθήκες και οικονομικά ανταλλάγματα, ώστε να τον μετατρέπει σε χυδαίο κι αφορολόγητο πλούτο... 

Οι εφοπλιστές είναι φίλοι μας...

Μια φορά κι έναν καιρό η ριζοσπαστική Αριστερά είχε κάνει σύνθημά της τη δικαιότερη φορολόγηση των εφοπλιστών, οι οποίοι, ιδίως κατά τη διάρκεια της κρίσης, θα όφειλαν κι από μόνοι τους να αποδεχθούν να καταβάλλουν υψηλότερους φόρους από τους μηδαμινούς που καταβάλλουν και σήμερα. Θα ήταν άλλη μία από τις πολλές συγκρούσεις που είχε προαναγγείλει ο ΣΥΡΙΖΑ όταν βρισκόταν στην αντιπολίτευση...

Εδώ και τριάμισι χρόνια, ωστόσο, που κυβερνά ο Αλ. Τσίπρας ούτε καν στη ρητορική του απειλεί τους εφοπλιστές. Αντιθέτως, και κατά το χαιρετισμό του στα "Ποσειδώνια" το μόνο που ψέλλισε ήταν κάτι για την αναγκαιότητα προστασίας των εργαζομένων στη ναυτιλία. Τίποτα άλλο...

Η σύγκρουση με τους εφοπλιστές η οποία δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ είναι, "απλώς", μία από τις πολλές που δεν πραγματοποίησε η κυβέρνηση της πρώτης φοράς Αριστεράς. Τις προάλλες, για παράδειγμα, ο πρωθυπουργός μιλούσε για τα οφέλη από τη διάλυση της ΔΕΗ και το άνοιγμα της αγοράς ενέργειας, δηλαδή το ότι κάποιοι γίνονται παραγωγοί ενέργειας παίρνοντας στο τζάμπα τις υποδομές και το δίκτυο της ΔΕΗ. Αν τα έλεγε όλα αυτά ο Κ. Μητσοτάκης, οι συριζαίοι θα είχαν βγει τουλάχιστον στα κάγκελα εναντίον των πουλημένων στο νεοφιλελευθερισμό...

Το ζητούμενο δεν είναι η σύγκρουση για τη σύγκρουση, η επαναστατική γυμναστική από την οποία υποφέρει ακόμα κομμάτι τής Αριστεράς. Ωστόσο, η πολλάκις εξαγγελθείσα από τον Αλ. Τσίπρα δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη περνά μέσα κι από τη φορολογική δικαιοσύνη, από την ουσιαστική εφαρμογή τής συνταγματικής επιταγής για τη συνεισφορά στα φορολογικά βάρη αναλόγως της δυνατότητας του κάθε πολίτη...

Σε αυτό το πλαίσιο, δεν θα πρέπει να είναι αυτοσκοπός και η ανασύσταση της μεσαίας τάξης πάνω στο στρεβλό μοντέλο τού παρελθόντος, που την ήθελε ικανοποιημένη με τα ψίχουλα που της πετούσε η ελίτ. Πολιτική είναι πράγματι η εξεύρεση της χρυσής τομής, αλλά δίχως τη σύγκρουση που έρχεται ως συνέπεια της μεταρρυθμιστικής πνοής καταντά τυποποιημένος μικροκομματισμός...

Το "καλύτερο βιογραφικό" τής μετριοκρατίας...

Ο Κ. Μητσοτάκης και η περιφορά και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της δήθεν αριστείας του δεν είναι η εξαίρεση, αλλά ο κανόνας σε αυτήν τη χώρα την οποία κυβερνά η μετριότητα. Όσο κι αν οι φίλοι του στο χώρο των ΜΜΕ και του πνεύματος κι αν επιχειρούν να παρουσιάσουν τον πρόεδρο της ΝΔ ως το καλύτερο βιογραφικό τής χώρας ο ίδιος, λόγω της μετριότητάς του και της έλλειψης αυτογνωσίας, τορπιλίζει το εγχείρημα κατασκευής ενός άλλου Μητσοτάκη από τον πραγματικό...

Έβλεπα, για παράδειγμα, τις προάλλες ένα περσινό βίντεο όπου ο συγγραφέας Χρήστος Χωμενίδης είχε καλέσει τον γόνο τής "Αγίας Οικογένειας" να μιλήσουν για βιβλία κι εκείνος του έλεγε για τα κόμικ που έχει διαβάσει και τις ταινίες "Star Wars". Κατά τα άλλα οι "άριστοι" ενοχλούνται μόνο από το πάθος τού Ν. Καρανίκα για την Ελ. Μενεγάκη...

Η μετριοκρατία, εξάλλου, πορεύεται χέρι χέρι με τον ελιτισμό, σύμφωνα με τον οποίο ο λαός οφείλει να προσεγγίσει τη δήθεν πνευματική ηγεσία τής χώρας κι όχι το αντίστροφο. Γι' αυτό και η τελευταία σνομπάρει, για παράδειγμα, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή απλώς τα χρησιμοποιεί για επίδειξη στείρας γνώσης δίχως ουσιαστικό αντίκρισμα στην καθημερινότητα ή για εκθέσεις ιδεών που δεν δίνουν λύσεις, απλώς βοηθούν τους αργόσχολους συγγραφείς τους να περνούν το χρόνο τους σαρκάζοντας με αγοραίο τρόπο όσους δεν συμπαθούν...

Αν υπάρχει, πάντως, κάτι θετικό από το επικοινωνιακό πλασάρισμα Μητσοτάκη ως του κορυφαίου μεταρρυθμιστή τής χώρας είναι η αναγνώριση κι από τους επαγγελματίες τής πολιτικής επιστήμης ότι ο ελληνικός λαός διψά για ανθρώπους που θα τον πάνε ένα βήμα μπροστά. Η Ιστορία είναι πολύ πιο σύνθετη από μια γραμμική μετάβαση από τη μία προσωπικότητα- μέτρια ή ισχυρή δεν έχει σημασία- στην άλλη και λαμβάνει υπόψη πολύ πιο σύνθετους παράγοντες ως καθοριστικούς για την εξέλιξη των γεγονότων...

Είναι αλήθεια, όμως, ότι χρειαζόμαστε πολιτικούς που να αψηφούν το πολιτικό κόστος και να έχουν ένα ριζοσπαστικό όσο και ρεαλιστικό σχέδιο για το μέλλον. Κι αυτούς σήμερα δεν τους έχουμε όπου κι αν στρέψουμε το βλέμμα μας...



  

Ισπανική εφόρμηση, ελληνική υποχώρηση...

Η χρονική συγκυρία πολλές φορές βάζει στο μπλέντερ ανόμοια πράγματα. Στην Ισπανία και στην Ιταλία, για παράδειγμα, είχαμε την προηγούμενη εβδομάδα το σχηματισμό νέων κυβερνήσεων. Στη Μαδρίτη, όμως, έχει, στην θεωρία τουλάχιστον, πιο προοδευτική κατεύθυνση, ενώ στη Ρώμη πιο εθνικολαϊκιστική...

Στην Ιβηρική κατέρρευσε ένας πρωθυπουργός που ο ίδιος και το κόμμα του ήταν βουτηγμένοι στα σκάνδαλα, στην ιταλική "μπότα" ανέβηκαν στην εξουσία δυνάμεις- έστω κι εξωραϊσμένες για να μην ενοχλούνται το Βερολίνο, το Παρίσι και οι Βρυξέλλες- οι οποίες δίνουν τις λανθασμένες απαντήσεις σε υπαρκτά προβλήματα. Κι αυτό γιατί ναι μεν ο νεοφιλελευθερισμός και το προσφυγικό απειλούν τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων, αλλά ούτε ο απομονωτισμός ούτε η επιστροφή στα έθνη- κράτη και η κατάργηση της αλληλεγγύης των λαών συνιστούν ρεαλιστικές λύσεις στην εποχή τού διαδικτύου υψηλών ταχυτήτων...

Την ίδια ώρα, δυσκολεύομαι να αντιληφθώ γιατί οι συριζαίοι στήνουν πανηγύρια για την κυβερνητική αλλαγή στην Ισπανία. Κατανοώ, απολύτως, τις ενστάσεις τους για την εμπλοκή των ισχυρών τής Ευρώπης στο σχηματισμό τής κυβέρνησης στην Ιταλία- ρίχνουν λάδι στη φωτιά όσοι υπαγορεύουν στους λαούς πώς να ψηφίζουν-, αλλά στη Μαδρίτη δεν ανέβηκαν στην εξουσία οι Podemos του ιδιοκτήτη βίλας Π. Ιγκλέσιας ούτε βρισκόμαστε στο 2015, όταν ο Αλ. Τσίπρας υποσχόταν να βαρά τα νταούλια και οι αγορές να χορεύουν. Τώρα έχει αποδεχθεί κάθε νεοφιλελεύθερο μέτρο, επιχειρηματολογεί υπέρ τού ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας και υπόσχεται να είναι καλό παιδί και μετά από το μνημόνιο...

Ακόμα, επομένως, κι αν ο Π. Σάντσεθ αποδειχθεί κάτι παραπάνω από ένα "ωραίο αγόρι" σε τι θα ωφελήσει αυτό μια κυβέρνηση η οποία έχει μιλήσει για αυταπάτες και ψευδαισθήσεις κι έχει δεθεί απολύτως στο άρμα πολιτικών οι οποίες διαιωνίζουν ή κι αυξάνουν τις κοινωνικές ανισότητες; Η επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων ή η αύξηση του κατώτατου μισθού, για παράδειγμα, ακόμα κι αν επιτευχθούν θα αποτελέσουν απλώς τη μερική επαναφορά σε ένα καθεστώς εργασιακών σχέσεων που ναι μεν ήταν καλύτερο από το σημερινό, αλλά επ' ουδενί φέρνει από μόνο του τη βιώσιμη ανάπτυξη με κοινωνική δικαιοσύνη την οποία ευαγγελίζεται ο Αλ. Τσίπρας. Αν ο πρωθυπουργός επιθυμεί το τελευταίο, τότε οφείλει να προετοιμαστεί για ρήξεις γιατί κανείς δεν θα του το επιτρέψει δωρεάν και, βεβαίως, στην επόμενη κωλοτούμπα η επίκληση των ψευδαισθήσεων θα τον καταστήσει ανεπανάληπτο επιθεωρησιακό ήρωα...

2 Ιουνίου, η χρονιά δεν έχει σημασία, η Αγάπη είναι ίδια...

Σε χώμα μετριέται η φυγή, σε άνεμο συγκρίνεται η θύμηση.

Σε λήθη λογίζεται η στιγμή, σε μνήμη ταξιδεύει ο χρόνος.

Στα σύνορα αράζει το σκουλήκι, στα τέλη των ορίων πετάει το πουλί.

Στη γη ξαπλώνει το χορτάρι, στον ουρανό απλώνεται η καρδιά.

Με την ύλη ξεγελιέται το μυαλό, με τα όνειρα ξεκουράζεται η ψυχή.

Με τη λύπη συγκρούεται το εφήμερο, με τη χαρά κοιμάται η αιωνιότητα.

Αμανές που αδιαφορεί για τους στίχους το τραγούδι μου,

μουσική που γεμίζει τα κενά η σιωπή σου.

Ταξίδι απρόσκλητο ο χαμός σου,

σύννεφο που με φέρνει κοντά σου η αναπνοή μου.

Ναός που χτίστηκε στα συντρίμμια θεών η αγάπη σου,

ιερό φτιαγμένο από άπιαστες οπτασίες η μορφή σου.

Λέξεις δίχως αντίκρισμα οπλίζονται με δύναμη

για να αντέξουν ακόμα ένα χρόνο μακριά σου.

Δάκρυα ριγμένα στο ποτάμι καρτερούν δίχως ελπίδα το ρεύμα να γυρίσει πίσω.

Γέλια που δεν ξέχασαν το δρόμο τού γυρισμού.

Και πάνω από όλα, πάνω από όλους

θέληση για αμβροσία στο ξεροπήγαδο του Αχέροντα,

δίψα για το ολόγλυκο νέκταρ τής ζωής,

αυτό που ενώνει τους ζωντανούς με εκείνους που δεν έφυγαν ποτέ, παντού και για πάντα...